چاپ مقاله یعنی چه؟
چاپ مقاله (PUBLISH) فرایند نهایی پس از داوری و صدور اکسپت یا پذیرش مقالات علمی در مجلات است. در واقع انتشار مقاله در نشریات علمی را چاپ میگوییم.
تا چند سال قبل و قبل از همهگیرشدن اینترنت، چاپ مقالات بهصورت فیزیکی صورت میگرفت و هر مجله مقالات خود را در قالب فصلنامه یا دوفصلنامه یا ماهنامه، چاپ و در دسترس عموم قرار میداد. اما به دلیل ملاحظات زیستمحیطی و احترام به محیطزیست و کمک به عدم قطع درختان جهت بهدستآوردن کاغذ، در همه دنیا و از جمله در کشور ما، چاپ بهصورت آنلاین و در سایت مجله صورت میگیرد و هر مقاله برای خود در سایت مجله پابلیش کننده، پیج (URL) مخصوص به خود دارد که در آن فایل PDF مقاله قابلمطالعه و دانلود است.
وقتی مقالهای چاپ میشود بسته به سیاست مجله که بهصورت اوپن اکسس یا کلوز اکسس که باشد، کل مقاله یا عنوان و چکیده آن در دسترس عموم قرار گرفته و این باعث میشود بهتدریج، نویسندگان دیگر به این مقاله رفرنسدهی یا اصطلاحاً سایتیشن انجام دهند و روزبهروز، به اعتبار و رنکینگ مقاله و بهتبع آن نویسندگان آن مقاله افزوده میشود.
ممکن است مقاله علاوه بر اینکه در مجله خاص خود چاپ شود، در سایتهای دیگری نیز آنلاین و قابلدانلود باشد که این سایتها، پایگاههای استنادی هستند که مجله موردنظر، در عضویت آن پایگاه استنادی درآمده و به اصلاح مقاله را ری پابلیش یا چاپ مجدد میکنند.
پایگاههای استنادی مقالات علمی
پایگاههای استنادی مقالات علمی یا پایگاههای داده علمی، مجموعههایی از مقالات علمی و پژوهشها هستند که اطلاعات علمی به دست محققان، دانشجویان و متخصصان ارائه میدهند. این پایگاهها بهصورت آنلاین قابلدسترسی هستند و اغلب دسترسی به مقالات کامل را نیز فراهم میکنند.
برخی از پایگاهها، جامعتر و مشتمل بر مقالات از رشتهها و مجلات مختلف هستند و برخی از پایگاهها، اختصاصی و حوزهای خاص (علومانسانی، مدیکال ساینس، مهندسی) را در بر میگیرند.
هر پایگاه استنادی، با یک ویژگی مشخص و متمایز با دیگر پایگاهها شناخته میشوند. مثلاً پایگاه دواج (DOAJ) مربوط به مقالات اوپن اکسس هست و پایگاه پابمد (PUBMED) مقالات حوزه پزشکی و بیولوژی را پوشش میدهد.
لذا بهتر است متناسب با نیاز و رشته خود، به سرچ پایگاه مدنظر بپردازید تا بهترین نتیجه را بگیرید. هر پایگاه شامل چندین مجله هست که برای عضویت مجلات، استانداردها و قواعد مخصوص به خود دارند و هر مجله برای عضویت در پایگاه مشخص، میبایست استانداردهای مربوط به آن پایگاه را رعایت کند.
مجلات علمی هر چه در عضویت پایگاههای معتبر بیشتری باشند، اعتبار بالاترین را نصیب خود میکنند.
در زیر به لیستی از معتبرترین و شناختهشدهترین پایگاههای استنادی جهان اشاره شده است:
وب آو ساینس (Web of Science)
پایگاه دادهای که اطلاعات استنادی از نشریات علمی را در اختیار کاربران قرار میدهد و میتواند به شناسایی مقالات پراستناد کمک کند.
این پایگاه، از قدیمیترین، بزرگترین و معتبرترین پایگاههای استنادی است که به چاپ مجدد (REPUBLISH) مقالات مجلات عضو خود میپردازد. مجلات عضو این پایگاه در ایندکسهای تخصصی مانند ESCI دستهبندی میشوند.
اسکوپوس الزویر (Elsevier’s Scopus)
ین پایگاهداده یکی از بزرگترین و قدیمیترین پایگاههای دادههای استنادی است که اطلاعات ارتباطی و استنادی از مقالات، کتابها، کنفرانسها و پایاننامهها را فراهم میکند. Scopus به دانشمندان امکان جستجو و تحلیل اطلاعات استنادی و همچنین ارزیابی تأثیر و شاخصهای ارتباطی و معیار ارزیابی رتبه و برتری مقالات، مجلات و نویسندگان را میدهد. شاخصهایی همچون: H-INDEX، سایت اسکور، SJR از این جملهاند.
گوگل اسکولار (Google Scholar)
یک پایگاه جستجوگر علمی است که مقالات، پایاننامهها، گزارشها، کتابها و منابع دیگر علمی را در اختیار کاربران قرار میدهد.
آیتریپل ای اکسپلور (IEEE Xplore)
پایگاهی است که مجموعهای از مقالات و کتابهای مرتبط با مهندسی برق و کامپیوتر، الکترونیک، و تکنولوژیهای ارتباطات را ارائه میدهد.
پابمد (PubMed)
بهعنوان پایگاه دادهای متمرکز بر علوم پزشکی، اطلاعات پزشکی و پژوهشهای بالینی را در اختیار کاربران قرار میدهد.
ساینس دایرکت (ScienceDirect)
پایگاهی که بیش از ۱۶ میلیون مقاله و منبع دیگر در زمینههای مختلف علمی از جمله علوم پایه، مهندسی، علومانسانی و… را ارائه میدهد. این پایگاه، یکی از جامعترین پایگاههای استنادی در جهان است که تقریباً همه مجلات عضو این پایگاه، معتبر و قابلاستناد هستند.
اسپرینگر لینک (SpringerLink)
یک پایگاهداده علمی که منابع مرتبط با علوم پایه، مهندسی، پزشکی، علومانسانی و دیگر زمینههای علمی را در اختیار کاربران قرار میدهد. این پایگاه نیز اغلب شامل مجلات معتبر و با ایمپکت فاکتور یا SJR مثبت هست و مقالات منتشر شده توسط این پایگاه را میتوان قابلاستناد دانست.
جی استور (JSTOR)
یک پایگاهداده دیجیتال از مقالات، کتابها، و منابع دیگر در حوزههای مختلف از جمله علومانسانی، اجتماعی، و هنر که مقالات را بهصورت فول تکست FULL TEXT در اختیار مخاطب قرار میدهد.
کتابخانه آنلاین ویلی (Wiley Online Library)
یک پایگاهداده علمی که به بیش از ۴ میلیون مقاله و منبع مختلف در زمینههای مختلف از علوم پایه تا انسانی و اجتماعی دسترسی فراهم میکند.
نیچر (Nature)
این پایگاهداده علمی به مقالات مرتبط با علوم زیستی، طبیعی، فیزیک و علوم زمینشناسی اختصاص دارد. در واقع مجلات محیط زیستی، جغرافیا و زیست و فیزیک طبیعی در این پایگاه دیده میشوند.
آرکایور (arXiv)
یک پایگاهداده معروف که مقالات پیش چاپ (پیش از انتشار رسمی) در زمینههای ریاضیات، فیزیک، علوم کامپیوتر، علوم مصنوعی و… را فراهم میکند. ویژگی اصلی و متمایز این پایگاه، دسترسی به جدیدترین مقالات روز هست که هنوز ویراستاری نهایی برای چاپ در مجله اصلی هم نشدهاند؛ اما مورد پذیرش قرار گرفتهاند.
کتابخانه دیجیتال ایسیام (ACM Digital Library)
پایگاه اختصاصی منتشرکننده مقالات و منابع مرتبط با علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات و IT است.
پابمد سنترال (PubMed Central (PMC))
پایگاه دادهای که مقالات پزشکی و زیستشناسی را بهصورت رایگان ارائه میدهد PMC به محققان و دانشجویان اجازه میدهد تا بهصورت آزاد به مقالات علمی و دیگر منابع در زمینه پزشکی و حوزههای مربوط به پزشکی دسترسی پیدا کنند.
دواج (DOAJ (Directory of Open Access Journals))
این پایگاهداده به محققان اجازه میدهد تا به مقالاتی که در مجلات با دسترسی آزاد (Open Access) منتشر شدهاند، دسترسی پیدا کنند. این مجلات اغلب بهصورت رایگان مقالات خود را در اختیار عموم محققان قرار میدهند.
اساسآران (SSRN (Social Science Research Network))
این پایگاهداده به مقالات مرتبط با علومانسانی و اجتماعی اختصاص دارد و به محققان امکان دسترسی به مقالات پژوهشی و تحقیقاتی در این حوزهها را میدهد.
پیالاواس (PLOS (Public Library of Science))
این پایگاهداده علمی به مقالات و منابع دیگر در زمینههای مختلف از علوم زیستی تا علومانسانی دسترسی فراهم میکند. بسیاری از مقالات این پایگاه بهصورت رایگان در دسترس هستند.
سایت سیر (CiteSeerX)
یک پایگاهداده علمی که به مقالات در زمینههای علوم کامپیوتر، علوم اطلاعاتی و مهندسی مرتبط میشود.
اریک (ERIC (Education Resources Information Center))
پایگاه دادهای که منابع آموزشی و پژوهشها در زمینه آموزشوپرورش را فراهم میکند.
بانک اطلاعات روانشناسی (PsycINFO)
این پایگاهداده علمی منابع مرتبط با روانشناسی و علوم رفتاری را ارائه میدهد.
لیست اقتصادی (EconLit)
یک پایگاهداده که به مقالات و منابع مرتبط با علوم اقتصادی میپردازد.
اسپرینگر نیچر (Springer Nature Experiments)
این پایگاهداده به پژوهشها و آزمایشها در زمینههای علوم زیستی و محیطزیست اختصاص دارد.
شبکه ریاضی (MathSciNet)
یک پایگاهداده مختص به ریاضیات و علوم مرتبط با آن است.
کتابخانه دیجیتال ایسیام (ACM Digital Library)
به مقالات و منابع مرتبط با علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات اختصاص دارد.
خدمات انتزاعی شیمی (Chemical Abstracts Service (CAS))
یک پایگاهداده که به مقالات و منابع مرتبط با علوم شیمی و مهندسی شیمی میپردازد.
اکوبیز (EconBiz)
این پایگاهداده علمی به منابع مرتبط با علوم اقتصاد و مدیریت اختصاص دارد.
اینسپایر (INSPIRE)
پایگاهداده علمی مخصوص فیزیک ذرات و کیهانشناسی.
آیتریپل ای (IEEE Computer Society Digital Library)
به مقالات و منابع مرتبط با علوم کامپیوتر و مهندسی نرمافزار میپردازد.
پابمد سنترال کانادا (PubMed Central Canada)
پایگاه دادهای که به مقالات و منابع پزشکی و زیستشناسی مرتبط با کانادا میپردازد.
اسپرینگر متریال (SpringerMaterials)
این پایگاهداده به دادهها و مشخصات مواد و ترکیبات شیمیایی مرتبط با مهندسی مواد و شیمی میپردازد.
آیتریپل ای اسپکتروم (IEEE Spectrum)
پایگاهی که به مقالات و منابع مرتبط با مهندسی برق و کامپیوتر از زاویههای مختلف فناوری و نوآوری میپردازد.
آی ورلد کت (WorldCat ا)
ین پایگاهداده به کتابها، مقالات، گزارشها و سایر منابع مرتبط با کتابخانهها و مؤسسات مرکزی میپردازد.
مجلات سیج (SAGE Journals)
یک پایگاه که یک پابلیشر بزرگ هم هست، داده علمی که مقالات مرتبط با علومانسانی، اجتماعی، علوم تربیتی و سایر زمینههای مرتبط را فراهم میکند.
بررسیهای سالانه (Annual Reviews)
به مقالات بررسیها و ارزیابیها در زمینههای مختلف از علوم پایه تا اجتماعی میپردازد.
کتابخانه دسترسی باز (DOAB, Directory of Open Access Books)
یک پایگاهداده جدید که به کتابهای با دسترسی آزاد (Open Access) مرتبط با زمینههای مختلف علمی و انسانی میپردازد.
آی تریپلای دیتاپورت (IEEE DataPort)
این پایگاهداده محلی برای به اشتراک گذاشتن و دسترسی به دادههای پژوهشی و تجربی در حوزههای مختلف علمی و مهندسی است.
پابمد هلث (PubMed Health)
پایگاه دادهای که به ارائه اطلاعات و بررسیها در زمینه بهداشت و پزشکی میپردازد.
بسیاری از پایگاههای داده دیگر نیز وجود دارند که در زمینههای مختلف علمی ارائه خدمات میکنند. انتخاب پایگاههای داده مناسب بستگی به زمینه تحقیقاتی و نیازهای خاص شما دارد. بهتر است در تحقیقات خود از چندین پایگاهداده مختلف استفاده کنید تا اطلاعات جامعتری به دست آورید. همچنین، ممکن است برخی از این پایگاهها بهاشتراکگذاری رایگان مقالات و دادهها در دسترس عموم قرار ندهند و برای دسترسی به مقالات کامل نیاز به اشتراک یا عضویت داشته باشید.
انواع مقالات علمی که چاپ میشوند
مقالات علمی بر اساس ساختار محتوا و نحوه گزارش نتایج، به انواع مختلف تقسیم میشود. هر مجله در بخش راهنمای نویسندگان، انواع مقالاتی را که برای بررسی و داوری قبول میکند، مشخص کرده است و قبل از ارسال مقاله به هر مجله، ضروری است به این نکته توجه شود. در زیر به مهمترین دستهبندی انواع مقالات علمی اشاره شده است:
مقالات پژوهشی (Research Papers)
این نوع مقالات مربوط به تحقیقات اصلی در یک زمینه خاص هستند و محتوای آنها بر پایه نتایج تجربی یا نتایج تحلیلی استوار است و غالباً در این نوع مقاله، از روش تحلیل کمی استفاده شده و تحلیل دادهها در آن بر اساس تجزیهوتحلیل نرمافزارهای آماری و پژوهشی است.
مقالات مروری (Review Papers)
این نوع مقالات، خلاصه و بررسیهایی از کلیه تحقیقات انجام شده در یک حوزه خاص از علم را ارائه میدهند. مقالات مروری معمولاً به محتوای موجود در مقالات پژوهشی دسترسی دارند و به تحلیل و تفسیر آنها میپردازند.
معمولاً در مقالات مروری، تجزیهوتحلیل آماری انجام نمیشود؛ بلکه در حوزهای خاص، تعداد زیادی مقاله و تحقیق مرتبط، بررسی شده و نتیجهگیری کلی از جمعبندی تحقیقات قبلی با مقایسه نتایج آنها، ارائه میشود. کار پذیرش و چاپ مقالات مروری در مجلات معتبر، بسیار مشکلتر از دیگر انواع مقالات است و محقق میبایست حداقل 100 رفرنس و پژوهش مرتبط با موضوع مقاله را بررسی کند.
درصد کمی از مقالات چاپ شده مجلات به این گروه مقالات تعلق میگیرد.
مقالات کاربردی (Applied Papers)
این نوع مقالات همانطور که از نامش پیداست، بر اساس تجربیات و برنامههای کاربردی در حوزههای مختلف علمی نوشته میشوند. آنها به کاربردهای عملی نتایج تحقیقات اشاره میکنند. به طور خلاصه، نتایج استخراجی از مقالات کاربری، میبایست مشکلی را در بخش موردنظر حل کند و راهکار کاربردی برای رفع مشکلات ارائه نماید.
مقالات نظری (Theoretical Papers)
این نوع مقالات به بحثها، مدلها، نظریهها و فرضیات مرتبط با یک زمینه علمی میپردازند و به بررسی ابعاد نظری و تئوریک آن میپردازند.
مقالات تجربی (Experimental Papers)
این نوع مقالات، نتایج تجربی حاصل از آزمایشها و تحقیقات عملی را شرح میدهند و اهمیت نتایج و نتایج تحلیل آنها را بیان میکنند. معمولاً مقالات تجربی در حوزههای پزشکی و آزمایشگاهی تعریف میشوند.
مقاله اورجینال یا مقاله اصلی (Original Article)
نوعی مقاله علمی است که بهصورت اولیه و تازه ارائه شده و معمولاً شامل نتایج تحقیقات تازهای است که توسط نویسندگان انجام شدهاند. این نوع مقالات، تحقیقات اصلی در یک زمینه خاص را گزارش میدهند و نتایج تجربی، دادهها و مدلها را ارائه میکنند که به رفع سؤالات پژوهشی و اهداف تحقیقاتی آنها مربوط هستند.
مهمترین ویژگی مقاله اورجینال این است که اطلاعات و نتایجی که در آن آمده، از قبل در هیچ مقاله دیگری منتشر نشدهاند و اصیل و نوآورانه هستند. در این نوع مقالات، معمولاً یک مقدمه مختصر از مسئله پژوهشی، مرور ادبیات و پیشینه مرتبط، روششناسی، نتایج، بحث و نتیجهگیری ارائه میشود.
مقالات کنفرانسی (Conference Papers)
این نوع مقالات در کنفرانسها و همایشهای علمی ارائه میشوند و برای معرفی تحقیقات جدید و پیشرفتهای علمی در زمینههای مختلف استفاده میشوند.
مقالات ادبیات نظاممند (Systematic Literature Reviews)
این نوع مقالات مرتبط با بررسی جامع و سیستماتیک ادبیات مربوط به یک مسئله یا سؤال پژوهشی خاص هستند و بهمنظور جمعآوری و تحلیل دقیق اطلاعات موجود در مقالات پژوهشی تهیه میشوند.
مقالات پیشنمونه (Preprint Papers)
این نوع مقالات، نسخههای قبل از انتشار رسمی یک مقاله علمی هستند که توسط نویسنده یا تیم تحقیقاتی به سایر محققان علمی منتشر میشوند. این مقالات قبل از ارسال به مجلهها یا کنفرانسها برای نقد و بررسی بهعنوان یک روش اشتراک سریعتر نتایج تحقیقات استفاده میشوند.
این نوع مقالات بهعنوان یک نسخه اولیه، قبل از ارسال و نشر نهایی در مجلات علمی یا کنفرانسها، بهصورت عمومی در پلتفرمها و پایگاههای استنادی آنلاین مانند arXiv، bioRxiv، SSRN و … منتشر میشوند. با انتشار Preprint، نویسندگان میتوانند نتایج و پیشرفتهای خود را زودتر و قبل از اصلاحات مجلهها، با دیگر محققان و جامعه علمی به اشتراک بگذارند.
این روش امکان گرفتن نظرات همرشتهها و اصلاحات لازم را فراهم میکند و همچنین فرصتی را برای بهروزرسانی و بهبود مقاله قبل از نشر نهایی در یک مجله علمی مهم میسازد.
مقالات کوتاه (Short Communications)
این نوع مقالات حاوی نتایج مهم و قابلتوجهی هستند، اما به دلیل کوتاهبودن به شکل خلاصه ارائه میشوند. معمولاً برای انتشار سریعتر نتایج مهم مورداستفاده قرار میگیرند.
بهعنوان مثال کشف مادهای جدید یا حل مسئلهای که تاکنون حل نشده است در این دستهبندی قرار میگیرد تا زمینه را برای نوشتن مقالات جدید در موضوع موردنظر برای دیگر محققان، به وجود آورد. معمولاً تعداد صفحات مقالات کوتاه کمتر از مقالات پژوهشی معمولی و بین ۲ تا ۶ صفحه است و فقط بر روی نتایج و بخشهای اصلی تمرکز میکنند و به جزئیات فرایندهای کامل تحقیقات پرداخته نمیشود. به دلیل طول کمتر و اهمیت بالا، معمولاً مقالات کوتاه سریعتر از دیگر انواع مقالات داوری و پذیرش و منتشر میشوند.
مطالعات موردی (Case-Study)
نوعی از مقالات علمی هستند که بر مبنای بررسی یک مورد خاص، حادثه، یا موقعیت واقعی در حوزههای مختلف علمی تهیه میشوند. در این نوع مقالات، یک پدیده یا مسئله خاص بهعنوان یک مورد مطالعاتی انتخاب میشود و با روشهای کیفی یا کمی تحلیل میشوند. این نوع مقالات معمولاً در حوزههای مختلفی از علوم از جمله علوم اجتماعی، علوم تربیتی، مدیریت، بهداشت، فناوری و غیره استفاده میشوند.
مقالات اصلاحی
این نوع مقالات بهعنوان تصحیحها و اصلاحهای مربوط به مقالات قبلی علمی در مجلات یا کتابها ارائه میشوند تا به خوانندگان اصلاحات لازم را اطلاعرسانی کنند. در برخی از موارد، نویسنده مقالات اصلاحی، همان نویسنده مقالات قبلیاند که به تصحیح مقاله یا پژوهش قبلی خود میپردازند. مانند چاپ مجدد کتابهایی که با تصحیح خطاهای چاپهای قبلی منتشر میشوند.
مقالات ترجمه شده (Translated Papers)
این نوع مقالات نتایج یک مقاله اصلی را از یکزبان به زبان دیگر ترجمه میکنند تا به مخاطبانی که به زباناصلی مقاله آشنایی ندارند، دسترسی به آنها را فراهم کنند.
مقالات تاریخی (Historical Papers)
این نوع مقالات بهمرور تاریخچه یک زمینه خاص از علم، پژوهشها و پیشرفتهای انجامشده در آن زمینه میپردازند.
مقالات پیشبینی و تحلیل (Predictive and Analytical Papers)
این نوع مقالات به تحلیلها، پیشبینیها و مدلسازیها در زمینههای مختلف علمی میپردازند.
مقالات نقد کتاب (Book Reviews)
این نوع مقالات به بررسی و بحث در مورد کتابهای علمی مختلف و نقدهای مرتبط با آنها میپردازند.
مقالات تحقیقات میدانی (Field Reports)
این نوع مقالات حاوی گزارشهای از تحقیقات میدانی و تجربیات حاصل از کارهای علمی در محیطها و میدانهای واقعی هستند.
چطور مقاله خود را چاپ کنیم؟
برای چاپ مقاله خود، مراحل زیر را میتوانید دنبال کنید:
تعیین هدف خود از چاپ مقاله: وقتی مقالهای آماده میکنید ابتدا باید بدانید با چه هدفی قصد چاپ مقاله را دارید.
بهعبارتدیگر، چه نتیجه و بازخوردی از اخذ اکسپت و چاپ مقاله خود دارید؟
- آیا هدف شما تقویت رزومه برای ادامه تحصیل؛ اپلای در دانشگاههای معتبر خارجی است؟
- آیا قصد تقویت رزومه برای موفقیت در مصاحبه دکتری دانشگاههای داخل کشور را دارید؟
- یا اینکه برای اخذ مجوز پیشدفاع و دفاع دکتری، ملزم به چاپ مقاله هستید؟
- یا هدفتان ارتقا رتبه هیئتعلمی و پیشرفت شغلی است؟
این مسئله از این باب اهمیت زیادی دارید؛ چون مجله منتخب برای هر یک از اهداف فوق، میبایست شرایط و ایندکسهای مشخصی داشته باشد. بهعنوانمثال در حال حاضر برای اخذ مجوز دفاع دکتری رشتههای علومانسانی دانشگاه آزاد، میبایست دو مقاله در مجلات علمی (علمیپژوهشی وزارتین) داشته باشید.
برای اپلای یا کسب پوزیشنهای پست داک، بهتر است مقاله خود را در مجلات با ایندکسهای خارجی معتبر نظیر: isi jcr, wos, scopus, pubmed چاپ کنید. برای دفاع دکتری گروه مهندسی دانشگاههای دولتی، مجلات scopus sjr q1,2 یا jcr q1,2,3,4 مورد قبول هست.
اکسپت و چاپ مقاله در مجلات ISC
پایگاه اطلاعاتی ISC (Islamic World Science Citation Center) با نام دقیقتر مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، یک پایگاه استنادی علمی است که به تجمیع و ارائه اطلاعات مرتبط با مقالات علمی، کنفرانسها و دیگر منابع علمی در حوزه جهان اسلام میپردازد. ISC اطلاعات مرتبط با مقالات، پایاننامهها، کتب، کنفرانسها و دیگر انتشارات علمی را در موضوعات مختلف علمی و پژوهشی جمعآوری و در دسترس عموم قرار میدهد.
این پایگاه که مرکز اصلی آن در شهر شیراز ایران هست، به محققان، دانشجویان و علاقهمندان به مطالعه در حوزههای مختلف جهان اسلام امکان دسترسی به منابع اطلاعاتی ارزشمند را فراهم میکند.
این پایگاه بهعنوان یک منبع مهم برای دسترسی به مقالات و اطلاعات علمی در زمینههای مختلف در کشورها و مناطق جهان اسلام شناخته میشود. ISC باهدف ارتقای کیفیت و ارتباطات علمی در جهان اسلام تأسیس شده است.
این پایگاه بهصورت مستقل اطلاعات را جمعآوری و بر اساس معیارهای مشخصی ارزیابی میکند و به کمک شاخصها و معیارهایی مانند IF (Impact Factor)، CiteScore و … به رتبهبندی و ارزیابی مجلات علمی نیز میپردازد علاوه بر شاخصهای ارزیابی بینالمللی، در isc ضریب اختصاصی (ضریب ISC) نیز معرفی شده است که فرمول اندازهگیری آن برای هر مجله عبارت است از: تعداد استنادهای دریافت شده در سال پایه به مقالات دو سال قبل از سال پایه به تعداد مقالات سال پایه تقسیم میشود.
بهعبارتدیگر با یک فرصت یک تا دوساله، میزان استفاده از پژوهشهای یک نشریه شمارش میشود. بهغیراز ضریب isc، این پایگاه مجلات را به چارک Q1 (بالاترین کیفیت) تا Q4 دستهبندی میکند. کیفیت نشریات در نظامهای استنادی از طریق شمارش میزان استنادهای دریافتی مشخص میشود و میزان استنادها بیانگر میزان استفاده از نشریات هستند. تنها نشریات در طبقهبندی چهارطبقه کیفی برتر قرار میگیرند که ضریب تأثیر دار شده باشند. سامانه اصلی پایگاه استنادی ISI عبارت است از: /isc.ac
تفاوت چاپ مقاله در ISC با اسکوپوس و ISI چیست
ISC: به طور اخص بر روی مناطق جهان اسلام تمرکز دارد و به منابع علمی و پژوهشی در این مناطق میپردازد. این پایگاه به تجمیع اطلاعات از منابع داخلی و خارجی در حوزههای مختلف علمی و تحقیقاتی در جهان اسلام میپردازد. ISC عمدتاً معیارهای مختص به خود را برای ارزیابی و رتبهبندی مجلات و مقالات استفاده میکند.
Scopus: اسکوپوس یک پایگاهداده جهانی است که به تجمیع و اندازهگیری اطلاعات علمی از سراسر جهان میپردازد. این پایگاه اطلاعات را از منابع مختلف شامل مقالات، کنفرانسها، کتب و سایر منابع علمی جمعآوری میکند. اسکوپوس از معیارهای متعددی برای ارزیابی مجلات و مقالات استفاده میکند، از جمله CiteScore و SJR (SCImago Journal Rank)
ISI (Web of Science): این یک پایگاهداده اصلی برای اندازهگیری تأثیر علمی مقالات است. این پایگاه اطلاعات را از منابع علمی معتبر و مجلات برتر در سراسر جهان جمعآوری میکند. معیارهای مشهوری مانند Impact Factor (IF) برای ارزیابی تأثیر مجلات در ISI استفاده میشود.
در کل، انتخاب بین این پایگاهها بسته به موضوع مقاله، هدف انتشار و هدف ارزیابی تأثیر مقاله میتواند متفاوت باشد. همچنین، معیارهای هر پایگاه نیز ممکن است در انتخاب پایگاه مناسب برای انتشار مقاله نقش داشته باشند.
چاپ مقاله در ISC بهتر است یا در اسکوپوس و یا در ISI :
همانطور که در بخش تفاوتهای این 3 پایگاه مهم استنادی ذکر شده، هر یک از این 3 پایگاه، معیارهای ارزیابی مخصوص به خود را دارند و شاخص جهانی برای اعتباریابی و یا رتبهبندی این 3 پایگاه ارائه نشده است. چاپ مقاله در هر یک از این 3 پایگاه ISI, ISI, SCOPUS، امتیاز و اهمیت خاص خود را دارد و عاملی که میتواند به شما برای انتخاب یکی از این پایگاهها برای چاپ مقاله خود کمک کند، هدفی است که از چاپ مقاله دارید.
اگر محتوا و نتایج مقاله، در ارتباط با حوزه جغرافیایی کشورهای جهان اسلام هست و یا به هر طریق، به کشورهای عضو این پایگاه مربوط به میشود، بهتر است یکی از مجلات عضو ISC را برای چاپ مقاله خود انتخاب کنید. دو پایگاه دیگر یعنی ISI و اسکوپوس هم مزایای خاص خود را دارند.
شانس چاپ:
از نظر میزان سختگیری در داوری و نرخ پذیرش و چاپ مقالات نیز میتوان پایگاه ISC را گزینه و انتخاب اول دانست (سختگیری کمتر و شانس موفقیت و نرخ بیشتر اکسپت و چاپ)، مجلات اسکوپوس در رده دوم و مجلات ISI هم در رده آخر قرار دارند. البته این مورد هم مطلق نیست و نسبی است. مثلاً مجلهای که اسکوپوس Q1 با سایت اسکور بالا هست ممکن است بسیار سختگیرتر از مجله ISI WOS باشد. لذا ترتیب و اولویتبندی پایگاهها بر اساس شانس موفقیت در اخذ پذیرش و چاپ عبارتاند از: مجلات ISC، مجلات اسکوپوس و در رتبه آخر مجلات ISI
هزینه چاپ:
از نظر هزینه پذیرش و چاپ هم میتوان گفت اغلب مجلات ISC علیرغم اینکه اوپن اکسس هستند و فول تکست مقاله را در اختیار مخاطب قرار میدهند، هزینه اکسپت و چاپ ندارند و یا هزینه بسیار پایینی برای پذیرش و چاپ به طور جداگانه معین میکنند. در پایگاه اسکوپوس هم اکثر مجلات از دسترسیهای دانشگاهی استفاده میکنند و هزینهها بر عهده دانشگاه یا مؤسسه هست و تعداد بیشتری از مجلات اسکوپوس، از نظر هزینه برای نویسنده، نسبت به مجلات ISI، رایگان هست. لذا ترتیب و اولویتبندی پایگاهها بر اساس هزینه چاپ و در واقع هزینههای پایین و رایگان عبارتاند از: مجلات ISC، مجلات اسکوپوس و در رتبه آخر مجلات ISI
دسترسی:
هر سه پایگاه ISC، ISI و Scopus در پایگاهدادههای اطلاعاتی معتبری نمایهگذاری میشوند. اما دسترسی به مقالات مجلات Scopus به طور عمومی از طریق اشتراکها و عضویتهای دانشگاهی، رایگان است. برای محققان و دانشجویانی که در کشورهای عضو پایگاه ISC هستند، دسترسی به این پایگاه راحتتر است بخصوص برای محققان عزیز کشورمان ایران. لذا ترتیب و اولویتبندی پایگاهها بر اساس دسترسی عبارتاند از: مجلات ISC، مجلات اسکوپوس و در رتبه آخر مجلات ISI
جامعة مخاطب:
بررسی کنید که مخاطبان اصلی تحقیق شما کجا هستند؟ آیا این مخاطبان بیشتر از مجلات ISI یا Scopus استفاده میکنند و یا بیشتر مربوط به داخل کشور؟ بسته به مخاطبان هدف تحقیق، مجله مناسب را انتخاب کنید.
دقت داشته باشید پایگاه ISC با مجلات علمی (علمیپژوهشی سابق) متفاوت است.
مدتزمان و سرعت داوری، پذیرش و انتشار:
از نظر سرعت داوری و اکسپت و چاپ، به طور میانگین، مجلات ISC سریعتر از اسکوپوس و پایگاه اسکوپوس سریعتر از ISI اقدام میکنند. البته هر مجله در صفحه اصلی وبسایت خود، مدتزمان ریویو و پذیرش و چاپ را اعلام میکند. لذا ترتیب و اولویتبندی پایگاهها بر اساس مدتزمان داوری و پذیرش و چاپ عبارتاند از: مجلات ISC، مجلات اسکوپوس و در رتبه آخر مجلات ISI
چگونه مقاله خود را در مجلات ISC چاپ کنیم
برای انتشار مقاله در مجلات موجود در پایگاه اطلاعاتی ISC باید مراحل زیر را دنبال کنید:
انتخاب مجله مناسب: ابتدا باید مجلهای که با موضوع و حوزه تحقیقاتی شما همخوانی دارد را انتخاب کنید. بررسی محتوا، اهداف و معیارهای مجله میتواند به شما در این انتخاب کمک کند.
آمادهسازی مقاله همسو با دستورالعمل مجله: هر مجله اهداف، فرمت و دستورالعملهای خاصی برای انتشار دارد. بهدقت دستورالعمل مجله را مطالعه کرده و اطمینان حاصل کنید که مقاله شما با نیازهای مجله سازگار است. مقاله خود را طبق دستورالعمل مجله آماده کنید. این شامل قسمتهای مختلف مقاله از جمله چکیده، مقدمه، روششناسی، نتایج، بحث و مراجع است.
ثبتنام و ارسال مقاله: باید به وبسایت مجله مراجعه کنید و در قسمت مربوطه بهعنوان نویسنده یا مؤلف، ثبتنام کنید. سپس اطلاعات مقاله را وارد کرده و مقالهتان را بر اساس فرمت و دستورالعمل مجله ارسال کنید.
ارزیابی و داوری: مقالهتان توسط داوران و افراد متخصص مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد. این مرحله شامل اصلاحات و تغییرات ممکن در مقاله شما باتوجهبه بازخوردهای داوران است.
پذیرش و انتشار: در صورت پذیرش مقاله، مجله آن را منتشر میکند. شما باید به توجه به هر گونه دستورالعمل در مورد تصحیحات نهایی و ارسال نسخه نهایی مقاله رسیدگی کنید.
اکسپت و چاپ مقاله در مجلات ISI
مجلات ISI :
مجلات ISI یا مجلات نمایه شده در پایگاهداده ISI (Institute for Scientific Information)، مجموعهای از مجلات علمی هستند که توسط این مؤسسه نمایه شدهاند ISI مؤسسهای بود که مشهور به نمایهسازی مقالات علمی بود و اخیراً توسط مؤسسه Clarivate Analytics بهعنوان Web of Science شناخته شده است. مجلات ISI عمدتاً شامل مجلات علمی از زمینههای مختلف دانش هستند که در آنها مقالات پژوهشی، مقالات مروری، گزارشها و مطالب دیگر در مورد پیشرفتها، تحقیقات و کشفهای علمی منتشر میشود. چاپ مقاله در مجلات ISI یکی از معیارهای مهم برای ارزیابی کیفیت علمی مقالات و نویسندگان است. انتشار مقالات در مجلات ISI معمولاً بهعنوان یک نشانه از کیفیت بالا و اهمیت علمی مقاله در نظر گرفته میشود. بالتبع، امتیازی که اکسپت و چاپ مقاله در مجلات ISI به نویسندگان میدهد، در ردهبالاترین امتیازهای پژوهشی است که در رزومه علمی افراد در نظر گرفته میشود. تا جایی که میتوانیم گل سرسبد و نگین درخشنده هر رزومه را به این مورد یعنی چاپ مقاله در مجلات ISI اختصاص داد. اهمیت چاپ مقاله در مجلات ISI تااندازهای است که میتوان گفت برای موفقیت در قبولی موقعیتهای تحصیلی و پژوهشی مهم و رقابتی نظیر: قبولی در پست داک، اخذ پوزیشنهای بورسیه تحصیلی، فاند و اسکالرشیپ دانشگاههای معتبر و حتی اپلای PHD دانشگاههای خوب اروپایی و کانادا و آمریکا، وجود یک یا چند مقاله ISI در رزومه الزامی است. همچنین برای اهداف و مقاصد دیگر هم پذیرش و چاپ مقاله در مجلات ISI، مهم و ضروری است. ارتقای رتبه هیئتعلمی اساتید دانشگاه، تقویت رزومه برای قبولی در مصاحبه دکتری و پیشیگرفتن از رقبا در قبولی موقعیتهای مهم مانند عضویت در بنیاد ملی نخبگان؛ از این دستهاند. نمایهبندی مجلات در پایگاهدادههای مختلف بهوسیله شاخصهایی انجام میشود که معیارهایی نظیر میزان دیده شده مقالات، تعداد نقلقولها، عمر میانگین نوشتارها و سایر عوامل مرتبط را در نظر میگیرد. مقالاتی که در این مجلات منتشر میشوند، پس از انتشار، به طور خودکار در پایگاههای معتبر دیگری همچون Google Scholar نیز نمایهبندی میشوند.
نحوه ثبت مقاله در مجلات ISI:
در مورد نحوه ثبت مقاله در مجلات ISI هم مانند روال معمول همه مجلات علمی، نویسنده مسئول مقاله میبایست ابتدا در مجله منتخب، ثبتنام کرده و از طریق سامانه سابمیت آنلاین، مراحل مختلف بارگذاری مستندات مربوط به مقاله را یکییکی پشت سر بگذارد تا پس از آپلود داکیومنتهای لازم، کد سابمیت (ARTICLE NUMBER) مربوط به مقاله را دریافت کند. به طور خلاصه، مراحل ثبت مقاله تا اخذ اکسپت و چاپ آن در مجلات ISI بهقرار زیر است:
- انتخاب مجله: انتخاب مجله مناسب برای ارسال مقاله از اهمیت بالایی برخوردار است. باید مجلهای را انتخاب کنید که موضوع مقاله شما با آن تطابق کامل داشته باشد، معتبر باشد، شرایط و نمایههایی که دانشگاه یا کارفرمای شما از مجله میخواهد را دارا باشد، موضوع مقاله در اسکوپ کامل مجله باشد.
- تبدیل مقاله به فرمت مجله: قبل از ارسال مقاله، حتماً دستورالعمل (Guidelines) مجله موردنظر را بهدقت بخوانید و مطمئن شوید که مقاله شما با این دستورالعملها سازگاری دارد. این شامل قالب مقاله، تعداد و نوع جدولها و تصاویر، اندازه فایل، روش ارسال مقاله و سایر دستورالعملها میشود.
- ارسال مقاله: بعد از آمادهسازی مقاله و اطمینان از مطابقت با دستورالعملهای مجله، مقاله خود را به طور آنلاین یا از طریق سابمیت مقاله در مجله ارسال کنید.
- بررسی نخستین: پس از ارسال مقاله، معمولاً مقاله به نظر اولیه یا نخستین داوری (Initial Review) ارسال میشود تا مطمئن شوند که مقاله شما بامحتوا و قالب مجله سازگار است و به اصول اخلاقی پژوهشی پایبند است. در این مرحله، احتمال رد مقاله نیز وجود دارد. معمولاً بررسی اولیه در زمان کوتاهی انجام میشود و اگر مقاله در اسکوپ مجله نباشد یا موازین و قواعد مدنظر مجله را رعایت نکرده باشد، ظرف چند روز، ایمیل ریجکت را دریافت خواهید کرد.
- داوری: اگر مقاله شما نخستین بررسی را پشت سر بگذارد، به مرحله داوری میرود. در این مرحله، داوران متخصص و مستقل نظر خود را در مورد کیفیت علمی مقاله ارائه میدهند. نظرات داوران ممکن است شامل تغییرات و بهبودهایی باشد که برای اصلاح مقاله شما باید انجام دهید.
- تصحیحات و اصلاحات: باتوجهبه نظرات داوران، شما باید مقاله را تصحیح و بهبود دهید. سپس نسخه اصلاحشده را به همراه نامه پاسخ به داوران به مجله ارسال میکنید.
- تأیید و اکسپت مقاله: اگر مقاله شما پس از تغییرات نهایی توسط داوران قبول شود، مجله آن را تأیید میکند و در این مرحله، اصطلاحاً اکسپت مقاله صادر میشود و وضعیت مقاله در پنل کاربری، از در حال داوری به پذیرفته شده؛ تغییر میکند.
- چاپ و انتشار مقاله: پس از اکسپت، مقاله در شماره و تاریخی که زمان اکسپت معین کرده، در صفحات مجله چاپ میشود یا آنلاین منتشر میگردد. در حال حاضر اکثر مجلات انتشار آنلاین دارند؛ یعنی منظور از چاپ مقاله، مشاهده و دانلود PDF مقاله در سایت مجله هست.
سهم امتیاز هر نویسنده بر مبنای جایگاه اسامی در مقاله:
سؤال مهمی که برای اکثر نویسندگان مقالات پیش میآید، ضریب امتیاز برای هر نویسنده بر مبنای جایگاه اسامی در لیست نویسندگان هست. باتوجهبه اینکه در بیشتر مواقع، مقالات بیش از یک نویسنده دارند، لذا امتیازی که به نویسندگان با جایگاههای متفاوت، یکسان نیست. هر مقاله یک نفر را بهعنوان نویسنده مسئول میبایست معرفی کند که وظیفه سابمیت مقاله و پاسخ به مکاتبات مجله و به طور خلاصه، مسئول هر مسئلهای مربوط به مقاله، با نویسنده مسئول آن مقاله است. در مورد امتیاز هم:
اگر مقاله تک نویسنده باشد که 100 در 100 امتیاز به وی تعلق میگیرد.
اگر مقاله دو نویسنده داشته باشد، نویسنده اول 90% و نویسنده دوم، 60% امتیاز را میگیرند.
اگر مقاله سه نویسنده داشته باشد، نویسنده اول 80% و نویسنده دوم و سوم هر یک، 50% امتیاز را میگیرند.
اگر مقاله چهار نویسنده داشته باشد، نویسنده اول 70% و نویسنده دوم و سوم و چهارم هر یک، 40% امتیاز را میگیرند.
اگر مقاله پنج نویسنده داشته باشد، نویسنده اول 60% و نویسنده دوم و سوم و چهارم و پنجم هر یک، 30% امتیاز را میگیرند.
اگر مقاله بیش از 5 نویسنده داشته باشد، نویسنده اول 50% و نویسندههای بعدی هر یک معادل 125% تقسیم بر تعداد نویسندگان را میگیرند.
در جدول زیر، سهم هر نویسنده از امتیاز محاسبه شده در مقاله آورده شده است:
انواع مختلف مجلات ISI کداماند
در نگاه کلی، همه مجلات نمایه شده پایگاه ISI را میتوانیم به سه گروه زیر تقسیمبندی کنیم:
۱. ISI Web of Science (ISI WOS): پایگاهداده ISI Web of Science یک مجموعه از منابع و اطلاعات علمی است که مقالات علمی از مختلف زمینهها را شامل میشود. این پایگاهداده توسط شرکت Clarivate Analytics اداره میشود و مقالات در آن باتوجهبه معیارهایی مانند تأثیرسنجی (Impact Factor) و سایر معیارهای نقدهای ارجاعات (Citation-based Metrics) مورد ارزیابی قرار میگیرند.
۲. Journal Citation Reports (JCR): JCR یک ابزار است که توسط Clarivate Analytics در دسترس قرار داده میشود و اطلاعات مرتبط با تأثیرسنجی مجلات را ارائه میدهد. یکی از معیارهای اصلی در JCR تأثیرسنجی مجلات است که بر اساس تعداد ارجاعات در یک مجله به مقالات منتشرشده در سالهای گذشته محاسبه میشود.
۳. ISI Listed یا Indexed in ISI: این عبارت به مجلاتی اشاره دارد که مقالات آنها در پایگاهداده ISI Web of Science (ISI WOS) نمایهشده و در آن قرار دارند. بهعبارتدیگر، این مجلات وارد مجموعه منابع ISI Web of Science شدهاند.
حال بر حسب نمایه اختصاصی نیز، مجلات ISI را میتوان به گروههای مختلفی دستهبندی نمود که مهمترین آنها عبارتاند از:
۱. علوم پایه (Basic Sciences): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعات علمی پایه مانند فیزیک، شیمی، ریاضیات و زیستشناسی اختصاص دارند. مجلاتی مانند “Physical Review Letters” برای فیزیک و “Journal of the American Chemical Society” برای شیمی در این دسته قرار میگیرند.
۲. پزشکی و بهداشت (Medical and Health Sciences): این دسته شامل مجلات پزشکی، بهداشت عمومی، داروسازی و موضوعات مشابه است. مجله “The New England Journal of Medicine” و “The Lancet” نمونههایی از مجلات این دسته هستند.
۳. علوم اجتماعی (Social Sciences): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعاتی مانند علوم اجتماعی، علم اقتصاد، روانشناسی، جامعهشناسی و آموزش عالی مرتبط میشوند. مجله “American Economic Review” و “Journal of Applied Psychology” از این دسته هستند.
۴. هنر و علومانسانی (Arts and Humanities): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعات هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و موضوعات مرتبط میپردازند. مجله “Art Bulletin” و “Modern Language Review” نمونههایی از مجلات این دسته هستند.
۵. فنی و مهندسی (Engineering and Technology): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعات مهندسی، تکنولوژی و علوم کامپیوتر مرتبط میشوند. مجله “IEEE Transactions on Neural Networks and Learning Systems” و “Advanced Engineering Materials” در این دسته قرار دارند.
۶. کشاورزی و علوم زیستشناسی (Agricultural and Biological Sciences): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعات کشاورزی، بیوشیمی، بیولوژی، علوم محیطی و موضوعات مرتبط با زیستشناسی اختصاص دارند. مجله “Journal of Agricultural and Food Chemistry” و “Nature Reviews Molecular Cell Biology” از این دسته هستند.
۷. محیطزیست و اکولوژی (Environmental and Ecology): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعات مرتبط با محیطزیست، اکولوژی، حفاظت از تنوع زیستی و موارد مشابه پرداخته و نتایج تحقیقات در این زمینه را منتشر میکنند. مجله “Environmental Science & Technology” و “Ecology Letters” از این دسته هستند.
۸. علوم کشوری و موارد مرتبط (Regional and Interdisciplinary Sciences): این دسته شامل مجلاتی است که به تحقیقات موضوعاتی مرتبط با یک منطقه خاص یا بینرشتهای میپردازند. مجله “Regional Studies” و “Interdisciplinary Science Reviews” از این دسته هستند.
۹. فیزیولوژی و علوم بیومدیکال (Physiology and Biomedical Sciences): این دسته شامل مجلاتی است که به موضوعات فیزیولوژی، علوم بیومدیکال، علوم تغذیه و موضوعات مشابه مرتبط میشوند. مجله “Physiological Reviews” و “Journal of Biomedical Science” از این دسته هستند.
معیارهای رتبهبندی اعتبار مجلات ISI کداماند
Impact Factor (ضریب تأثیر): این معیار نشاندهنده تعداد ارجاعاتی است که مقالات یک مجله در سالهای گذشته در مجموع توسط مقالات دیگری در همان سالها ارجاع دادهاند. مجلات با Impact Factor بالاتر معتبرتر هستند.
Diversity and Relevance (تنوع و مرتبط بودن با حوزه تخصصی): اعتبار یک مجله بهتناسب میزان تنوع مقالاتش با حوزه تخصصی و اهمیت آن حوزه وابسته است. انتخاب مجلهای که مقاله شما با حوزه تخصصی آن مرتبط باشد، میتواند به افزایش اعتبار مقاله کمک کند.
Peer Review Quality (کیفیت بازبینی همتایان): مجلات با فرایند بازبینی همتایان (Peer Review) دقیق و کارآمد، معمولاً معتبرتر هستند. بازبینی همتایان باعث تأمین کیفیت مقالات منتشر شده در مجله میشود. از مقالات PEER REVIEW شده حتی بهعنوان مرجع هم یاد میشود.
Citation Patterns (الگوی ارجاعات): الگوی ارجاعات به مقالات منتشرشده در مجله نیز میتواند از اعتبار آن مجله خبر دهد. مجلاتی که توسط محققان دیگر به طور مکرر ارجاع میشوند، معتبرتر هستند.
نوع مقاله (Original Research, Review, etc.): نوع مقاله نیز میتواند تأثیری در اعتبار مجله داشته باشد. مقالات تحقیقی اصیل و مروریهای دقیق معمولاً موردتوجه بیشتری قرار میگیرند.
توصیه میشود که در انتخاب مجله برای انتشار مقاله، به عوامل متعددی که بر اعتبار مجله تأثیر میگذارند، توجه کنید و با مطالعه دقیق و مشورت با همکاران و مشاوران خود، تصمیمگیری کنید. همچنین، تطابق مقاله با اهداف ارتباطات علمی و نیازهای شخصی و تخصصی شما نیز مهم است.
اعتبار انتشاردهنده مقاله: بدیهی است میزان اعتبار پابلیشر مجلات، عامل مهمی در اعتباربخشی به مجلات منتشر شده هست. بهعنوانمثال شما نمیتوانید مجلات کماعتباری متعلق به ناسا یا دانشگاه MIT پیدا کنید.
اسکوپوس چیست؟
Scopus یک پایگاهداده منابع اطلاعاتی است که مقالات علمی از مختلف حوزهها را شامل میشود. به مجلاتی که در پایگاهداده Scopus نمایهگذاری و جایگاهی دارند، بهعنوان “مجلات Scopus” یا به طور ساده “مجلات اسکوپوس” گفته میشود.
مجلات Scopus از دستهبندیهای مختلف و حوزههای تخصصی متنوعی تشکیل شدهاند و مقالاتی که در این مجلات منتشر میشوند، پس از انتشار در مجله در پایگاهداده Scopus نمایهگذاری و اطلاعات مرتبط با آنها در دسترس قرار میگیرد. این مجلات از منابع معتبر و مورد تأیید جهت انجام تحقیقات و نشر نتایج تحقیقات علمی استفاده میشوند.
برای پیداکردن مجلات Scopus و اطلاعات درباره آنها، میتوانید به وبسایت پایگاهداده Scopus مراجعه کنید و از ابزارهای جستجو و مرور موجود در آن استفاده نمایید. همچنین، میتوانید از دستهبندیها، حوزهها و موضوعات مختلف برای یافتن مجلات مرتبط با حوزه تخصصی خود استفاده کنید.
چه تفاوتی بین مجلات isi با مجلات اسکوپوس وجود دارد؟
مجلات ISI به نامهای ISI Web of Science و Clarivate Analytics Web of Science و مجلات Scopus دو پایگاهداده منابع اطلاعاتی متفاوت هستند که به انتشار مقالات علمی و اطلاعات مرتبط با آنها اختصاص داده شدهاند. این دو پایگاهداده در زمینه نمایهگذاری مقالات علمی نقش مهمی ایفا میکنند. در ادامه، تفاوتهای اصلی بین مجلات ISI و مجلات Scopus را میتوانید مشاهده کنید:
منبع داده و ایندکس: مجلات ISI توسط Clarivate Analytics اداره میشوند و در پایگاهدادههایی چون Web of Science و Journal Citation Reports (JCR) نمایهگذاری میشوند. از طرف دیگر، مجلات Scopus توسط Elsevier اداره میشوند و در پایگاهداده Scopus نمایهگذاری میشوند.
پوشش موضوعی: مجلات ISI و مجلات Scopus هر دو پوشش موضوعی گستردهای دارند؛ اما ممکن است تا حدی در موضوعات خاصی تفاوت داشته باشند. مجلات ISI به طور اصولی محدود به تخصصهای خاص نیستند و در حوزههای مختلفی فعالیت میکنند.
تعداد مجلات و انتشارات: تعداد مجلات موجود در پایگاهداده ISI معمولاً کمتر از تعداد مجلات موجود در Scopus است. بهعنوانمثال، Scopus بیش از ۲۳,۰۰۰ مجله را در پایگاهداده خود دارد، درحالیکه تعداد مجلات موجود در پایگاهداده ISI کمتر است.
نمایهها و معیارهای اعتبار: مجلات ISI در معیارهایی مانند Impact Factor و معیارهای JCR نمایهگذاری میشوند، درحالیکه مجلات Scopus در معیارهایی چون CiteScore نمایهگذاری و اعتباردهی میشوند.
محدودیتها و دسترسی: هر دو پایگاهداده ISI و Scopus از محدودیتهای خاص خود در دسترسی به اطلاعات استفاده میکنند که ممکن است باتوجهبه عضویتها و اشتراکها متفاوت باشد.
محدودیتهای جغرافیایی: ممکن است برخی مجلات ISI و Scopus به موضوعات و یا نویسندگان از مناطق جغرافیایی خاصی تمایل داشته باشند و در نتیجه تمرکز خاصی روی منطقه خاص جغرافیایی داشته باشند.
زمان نمایهگذاری: مجلات Scopus نمایهگذاری مقالات را سریعتر از مجلات ISI انجام میدهد . این موضوع میتواند باعث شود که مقالات شما سریعتر منتشر و قابلدسترسی شوند.
منابع مرتبط: مجلات Scopus همچنین به محتواهای مرتبط مانند: کنفرانسها، کتابها، وبسایتهای علمی و… نیز دسترسی دارند و در اطلاعات مربوط به تحقیقات و تجزیه و تحلیلها معتبر هستند.
سطح دسترسی: ممکن است دسترسی به مقالات مجلات ISI یا Scopus بسته به شرایط عضویت، اشتراک و محدودیتهای موجود متفاوت باشد.
مهم است که هنگام انتخاب مجله برای انتشار مقاله، نهتنها به نام مجله بلکه به ویژگیهای آن مانند محدودیتها، معیارهای تأثیر، پوشش موضوعی و سیاستهای انتشار مقالات توجه داشته باشید. این انتخاب باید با موضوع تحقیقات، هدف انتشار و استفاده آتی از مقاله هماهنگ باشد.
چاپ مقاله در مجلات اسکوپوس بهتر است یا مجلات ISI
انتخاب بین انتشار مقاله در مجلات Scopus یا مجلات ISI به ویژگیهای تحقیقات شما، هدفهای انتشار و نیازهای حوزه تخصصیتان بستگی دارد. هر دو انتخاب مزایا و معایب خود را دارند که باید باتوجهبه موارد زیر در نظر گرفته شوند:
محتوا و هدف تحقیق: انتخاب مجله باید باتوجهبه موضوع تحقیق و محتوای مقاله انجام شود. مجلات ISI و مجلات Scopus در حوزههای مختلف فعالیت دارند، بنابراین انتخاب باید با تطابق موضوع تحقیق شما با حوزه مجله صورت گیرد.
معیارهای تأثیر و شهرت: مجلات ISI معمولاً با معیارهای تأثیری چون Impact Factor در JCR نمایهگذاری میشوند که در برخی حوزهها میتواند تأثیر بالاتری داشته باشد. اگر اهمیت تأثیرگذاری مقاله برای شما مهم است، مجلات ISI میتوانند گزینه مناسبتری باشند. همچنین، مقالات در مجلات ISI معمولاً بیشتر توسط جامعههای علمی توجه میشوند.
سرعت انتشار: سرعت انتشار مقالات در مجلات Scopus معمولاً بیشتر از مجلات ISI هست و مقالات زودتر منتشر میشوند. اگر سریع چاپشدن مقاله برای شما اهمیت دارد، مجلات Scopus ممکن است مناسبتر باشند.
دسترسی: هر دو مجلات ISI و مجلات Scopus در پایگاهدادههای اطلاعاتی معتبری نمایهگذاری میشوند. اما دسترسی به مقالات مجلات Scopus به طور عمومی از طریق اشتراکها و عضویتهای دانشگاهی، رایگان است.
نیازها و شروط پذیرش مقاله شما از دانشگاه و حوزه تخصصی: در بعضی حوزهها یا دانشگاهها، ترجیح به یکی از مجلات ISI یا Scopus داده میشود. بهتر است با استادان و محققان حوزهتان مشورت کنید تا نظر آنها را در انتخاب مجله بشنوید. بهعنوانمثال در حال حاضر دانشگاه آزاد از دانشجویان دکتری فنی مهندسی برای صدور مجوز دفاع، دو مقاله چاپ شده میخواهد که یکی از این دو مقاله میبایست ISI JCR از Q1 تا Q4 باشد و یا اسکوپوس SJR Q1,Q2. بنابراین شروطی که دانشگاه یا هر نهاد دیگر برای امتیازدهی میگذارد را در نظر داشته باشید.
هزینهها: بعضیاوقات مجلات ISI ممکن است هزینه انتشار مقاله (APC) را از شما درخواست کنند. در مقابل، اغلب مجلات Scopus از دسترسیهای دانشگاهی استفاده میکنند و هزینهها بر عهده دانشگاه یا مؤسسه هست. بنابراین اگر هزینه برای شما مهم است بایستی مجلات کلوز اکسس یا دسترسی بسته را انتخاب کنید که هزینه چاپ را از نویسنده نمیگیرند. تعداد بیشتری از مجلات اسکوپوس، از نظر هزینه برای نویسنده، نسبت به مجلات ISI، رایگان هست.
جامعة مخاطب: بررسی کنید که مخاطبان اصلی تحقیق شما کجا هستند؟ آیا این مخاطبان بیشتر از مجلات ISI یا Scopus استفاده میکنند؟ بسته به مخاطبان هدف تحقیق، مجله مناسب را انتخاب کنید.
پوشش مناسب حوزه تخصصی: مطمئن شوید که مجله انتخابی شما پوشش حوزه تخصصی تحقیق شما را دارد و مقالههای مشابه به طور معمول در آن منتشر میشوند.
سیاستهای انتشار مقالات: دستورالعملها و سیاستهای انتشار مقالات مختلف مجلات را مطالعه کنید. ممکن است برخی مجلات به شما اجازه دهند نسخه پیشچاپ (Galley Proof) مقاله را در مخزنهای دادهای قرار دهید (معمولاً Open Access)، درحالیکه برخی دیگر این امکان را نمیدهند.
مقالات مشابه: بررسی کنید که مقالات مشابه به تحقیق شما در کدام مجلات منتشر شدهاند. این میتواند به شما کمک کند تا ببینید که مقالات مشابه در کدام مجله به تأثیرگذاری بیشتری دست یافتهاند.
عملکرد انتشاراتی مجله: بررسی کنید که مجله انتخابی چقدر در کسبوکار انتشاراتی موفق بوده است. این شامل تاریخچه تأسیس، مدتزمان فعالیت، شهرت و معیارهای اعتبارسنجی میشود.
فرایند بازبینی همتایان: بررسی کنید که مجلهها چه نوع فرایند بازبینی همتایان را دارند. اگر بازبینی همتایان روی مقالات بسیار دقیق و حرفهای باشد، میتواند به بهبود کیفیت مقاله شما کمک کند.
در کل، تصمیمگیری بین انتشار مقاله در مجلات ISI یا Scopus بسته به اهداف و نیازهای شما، محتوای مقاله و شرایط دسترسی متفاوت میتواند باشد.
مراحل ثبت مقاله در مجلات اسکوپوس تا اخذ پذیرش و چاپ چگونه است؟
مراحل انتشار مقاله در مجلات Scopus تا اخذ پذیرش و چاپ بهطورکلی شامل مراحل زیر است:
انتخاب مجله: انتخاب مجله مناسب برای انتشار مقاله از مراحل اصلی است. مجله باید با موضوع تحقیق شما مطابقت داشته باشد و دارای معیارهای تأثیر موردنظر شما باشد. همچنین، سیاستها و دستورالعملهای مجله را دقیق مطالعه کنید.
تهیه مقاله: مقاله شما باید به طور کامل و باتوجهبه دستورالعملهای مجله تهیه شده باشد. این شامل نویسندگی، تنظیم فرمت، اشاره به منابع و تدقیقهای لازم است.
ثبت مقاله: معمولاً مجلات Scopus از یک سیستم مدیریت مقالات (Submission System) برای ثبت مقالات استفاده میکنند. شما باید مقاله خود را در این سیستم ثبت کنید و اطلاعات موردنیاز از جمله عنوان، نویسندگان، چکیده، کلمات کلیدی و موارد دیگر را وارد کنید.
انتخاب داوران: برخی از مجلات Scopus به شما اجازه میدهند داوران پیشنهادی برای مقاله خود ارائه کنید. این داوران تخصصی در حوزه مقاله شما هستند.
فرایند بازبینی: پس از ثبت، مقاله شما به بازبینی ارجاع داده میشود. داوران، نظرات و پیشنهادها خود را در مورد مقاله میدهند. شما باید تغییرات لازم را بر اساس نظرات داوران اعمال کنید.
پذیرش مقاله: اگر مقاله شما پس از بازبینی پذیرفته شود، شما اطلاع رسمی پذیرش مقاله را دریافت میکنید. این شامل جزئیات مرحله بعدی انتشار مقاله میشود.
اصلاحات نهایی: پس از پذیرش، ممکن است اصلاحات نهایی در مقاله شما انجام شود. شما باید تغییرات را اعمال کنید و نسخه نهایی مقاله را آماده کنید.
هزینههای انتشار (اگر موردنیاز باشد): برخی مجلات Scopus ممکن است از شما هزینه انتشار مقاله (APC) را بخواهند. این هزینهها میتوانند متفاوت باشند و باید در نظر گرفته شوند.
چاپ مقاله: پس از انجام همه مراحل، مقاله شما منتشر خواهد شد. این به طور عمومی شامل نمایهگذاری در پایگاهداده Scopus نیز خواهد بود.
نکته مهم این است که فرایند اکسپت و چاپ مقاله چه در ISI و چه در مجلات اسکوپوس، پروسه سخت و زمانبری است. اغلب مجلات معتبر، بیش از 90 درصد مقالات سابمیت شده را ریجکت میکنند. برخی با این پیشزمینه که بهراحتی میتوانند از این مجلات اکسپت بگیرند، اقدام به سابمیت مقاله میکنند و بعد از حتی دهها مرتبه ارسال مقاله به مجلات مختلف، باز هم با ریجکت مقاله مواجه میشوند. این پروسه بهدقت، تجربه، اخذ مشاوره از حرفهایها و صبر زیاد نیاز دارد.
مهم است بهدقت دستورالعملها و مراحل مختلف هر مجله را دنبال کنید تا از انتشار موفق مقالهتان اطمینان حاصل کنید. همچنین، در هر مرحله از فرایند انتشار میتوانید با تیم اداری مجله تماس بگیرید تا سؤالات خود را مطرح کنید.
چاپ مقاله PubMed
منظور از چاپ مقاله پابمد؛ انتشار مقاله در مجموعه مجلاتی است که عضو پایگاه استنادی پابمد هستند.
PubMed پایگاه انتشار منابع و مقالات اطلاعات پزشکی است. بهعنوان یک پایگاه دادهای، PubMed مجموعهای از چکیدهها و مراجع مقالات پزشکی است که توسط کتابخانه ملی پزشکی (National Library of Medicine) در ایالات متحده ایجاد و توسط این مرکز نگهداری میشود.
پابمد، معتبرترین پایگاه استنادی مقالات در حوزه پزشکی و مدیکال ساینس هست که بهعنوان گزینه اول برای چاپ مقالات معتبر برای تقویت رزومه جهت اپلای و اخذ بورسیه تحصیلی و پست داک و همچنین برای مقاصد دیگر نظیر ارتقا مرتبه هیئتعلمی اساتید و اخذ مجوز دفاع دکتری دانشگاههای مختلف، مطرح میشود.
PUBMED مقالات علمی و تحقیقات مرتبط با حوزههای پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری، بهداشت عمومی و موارد مرتبط را در خود جایداده است. این پایگاهداده شامل مقالات ژورنالهای پزشکی بینالمللی و ملی، مقالات کنفرانسها، پایاننامهها و منابع دیگر مرتبط با حوزه پزشکی است.
استفاده از پابمد برای پیداکردن مقالات و تحقیقات علمی در زمینههای پزشکی و بهداشت، یکی از ابزارهای مهم برای پزشکان، پژوهشگران و دانشجویان مرتبط با این حوزهها است.
با چاپ مقاله PUBMED از مزایای زیر برخوردار میشوید:
انتشار در یک منبع معتبر: یکی از معتبرترین و مشهورترین پایگاههای داده علمی در حوزه پزشکی است. انتشار مقاله در این پایگاه، به نویسندهها اعتبار و شهرت بیشتری میبخشد و بهعنوان یک مرجع قابلاطمینان در میان جامعه علمی معرفی میشود.
دسترسی به جمعیت گسترده: PUBMED یک پایگاه جهانی است که بسیاری از محققان و افراد متخصص بهصورت روزانه از آن استفاده میکنند. انتشار مقاله در این پایگاه، اجازه میدهد تا اثر تحقیقات شما به جمعیت گستردهای از پزشکان، دانشجویان، پژوهشگران و افراد علاقهمند در سراسر جهان دسترسی پیدا کند.
افزایش قابلیت جستجو: با انتشار مقاله در PUBMED، تحقیق شما در جستجوها و نتایج گوگلها بسیار بیشتر دیده میشود. این کار باعث افزایش دسترسی و توجه به تحقیقات شما میشود.
معرفی به دیگر محققان: چاپ مقاله در PUBMED این امکان را به شما میدهد که تحقیقات خود را به دیگر محققان و نویسندگان معرفی کنید. این کار میتواند به ایجاد همکاریهای جدید و افزایش محبوبیت تحقیقات شما کمک کند.
آمار دقیق: PUBMED به شما امکان میدهد تا آمار دقیقی از بازدیدها، بارگیریها و نقدهای مقالهتان دریافت کنید که به شما کمک میکند تا اثر و تأثیر تحقیقات خود را بررسی کنید.
البته نکته مهم این است که پابمد، تاکنون معیار و شاخصی معین برای رتبهبندی مجلات عضو، تعریف و معرفی نکرده است.
بر خلاف دو پایگاه دیگر و رقیب خود یعنی ISI و SCOPUS که هر کدام شاخصهای تخصصی رتبهبندی برای مجلات عضو تعریف کردهاند، پایگاه PUBMED هنوز معیاری برای مشخصکردن اعتبار و برتری مجلات عضو خود مشخص نکرده و از معیارهای تخصصی دو پایگاه معتبر دیگر یعنی ISI و اسکوپوس استفاده میکند و این یکی از مهمترین نقاط ضعف این پایگاه استنادی است.
آمادهسازی مقاله: سپس مطمئن شوید که مقالهتان بهصورت کامل و در قالب نهایی آماده شده است. مطمئن شوید که تمام بخشها از جمله مقدمه، ادبیات و پیشینه، روششناسی، نتایج، نتیجهگیری و منابع بهدرستی تکمیل شدهاند. هر یک از بخشهای اصلی فوق، تکنیکهایی دارند که قبل از آغاز به نگارش مقاله میبایست بر آنها اشراف پیدا کنید.
انتخاب نشریهها و مجلات مرتبط: در این مرحله میبایست باتوجهبه موضوع و محتوای مقاله و هدفی که از چاپ مقاله داریم، مجلات مرتبط و بهاصطلاح در اسکوپ مقاله خود را معین کنید و با مطالعه آخرین مقالات چاپ شده این مجلات، مجله نهایی را برای ارسال مقاله انتخاب نمایید.
شایانذکر است ارسال مقاله همزمان به دو یا چند مجله، تخلف محسوب میشود و اگر هیئت تحریریه هر یک از مجلات میزبان مقاله، متوجه این موضوع شوند شما را در لیست سیاه قرار خواهند داد.
تطابق کامل مقاله با الگو و تمپلیت مجله منتخب: در بخش راهنمای نویسندگان، تکتک قواعد و شرایطی که مجله گفته را میبایست انجام دهید.
این کار را بادقت و حوصله انجام دهید و جهت اطمینان از اینکه کار را درست انجام دادید، چند مقاله از آخرین مقالات چاپ شده مجله موردنظر را دانلود و با الگویی که روی مقاله اجرا کردهاید، تطبیق دهید. اهمیت این نکته ازاینجهت است که معمولاً کارشناس مجلات قبل از ارسال مقاله برای سردبیر یا مدیر اجرایی جهت تعیین داوران، مقاله را با الگوی مجله تطبیق میدهد و اگر قواعد و ساختار موردنظر مجله در مقاله رعایت نشده باشد، قبل از داوری مقاله ریجکت میشود.
ثبت و ارسال (سابمیت) مقاله: در مجله منتخب، رجیستر کرده و مقاله را با ایمیل نویسنده مسئول (Corresponding Author) به مجله ارسال نمایید. این عمل ممکن است از طریق یک سامانه آنلاین انجام شود. درخواست ارسال مقاله به طور معمول اطلاعات ارتباطی شما را از جمله نام، نشانی ایمیل و تلفن درخواست میدهد. برخی از مجلات هم مقالات را از طریق ایمیل نشریه دریافت میکنند.
انتظار و پاسخ به نتیجه: پس از ارسال مقاله، باید صبور باشید تا نتیجه بررسی مقاله توسط داوران مشخص شود. معمولاً در مجلات معتبر، فرایند داوری طولانی و چندین ماه طول میکشد و در برخی مجلات به سال هم میکشد؛ اما طی سالهای اخیر، مجلات سعی کردهاند زمان بررسی و داوری را به حداقل ممکن برسانند.
البته معمولاً در هوم پیج نشریه میانگین زمان داوری مقالات ارائه میشود و همچنین در مقالات چاپ شده هم زمان ارسال، ریوایز و اکسپت و چاپ مقالات تعیین شده و میتوان قبل از ارسال مقاله، از این اطلاعات استفاده کرد.
انجام اصلاحات داوران بادقت: احتمالاً یک تا چندمرتبه مقاله تحت ریوایز یا اصلاح مجله قرار میگیرد که میبایست اصلاحات را بادقت و با هایلایت رنگی جدا و مشخص در متن مقاله انجام دهید و با تهیه فایل پاسخ به ایرادات داوران، برای مجله ارسال نمایید.
اکسپت مقاله: چنانچه مقاله پس از انجام اصلاحات مدنظر مجله، مورد قبول قرار گیرد اصطلاحاً اکسپت (accept) میشود.
در این زمان برخی از مجلات نامه اکسپت صادر میکنند که در آن بهعنوان مقاله، نویسندگان، تاریخ و ولوم چاپ اشاره میشود. اما مجلاتی که مجهز به سامانه آنلاین و بارگذاری مقاله بهصورت آنلاین هستند، در زمان اکسپت، وضعیت مقاله را پذیرش شده اعلام میکنند که به این اصطلاحاً اکسپت سیستمی میگویند. فراموش نکنید که کلیه تراکنشهایی که مجله روی مقاله انجام میدهد میبایست به ایمیل همه نویسندگان و یا حداقل به ایمیل نویسنده مسئول ارسال شود.
اگر برای اکسپت و چاپ مقاله خود، مشاور گرفتید و این کار را برونسپاری کردید، در استعلام اکسپت از مجله کمکاری نکنید و از صحت نامه اکسپت و عدم جعل آن، اطمینان حاصل کنید. بهترین روش استعلام صحت اکسپت مقاله، دیدن پذیرش سیستمی در سایت مجله و پنل کاربری مخصوص مقاله هست و همچنین استعلام از ایمیل آفیشیال مجله که در قسمت تماس با ما هر مجله ذکر میشود.
چاپ مقاله: پس از پذیرش مقاله توسط نشریه، مقاله شما در شماره و سالی که مجله در نامه اکسپت مشخص کرده، منتشر میشود. برخی از مجلات معتبر، قبل از چاپ نهایی مقاله، نسخه قبل از چاپ یا همان galley proof را برای نویسندگان ارسال میکنند تا هر ویرایش یا تغییری مدنظر نویسندگان هست، هماهنگ و اجرا کنند. چاپ مقاله بهصورت آنلاین و در سایت مجله علمی مدنظر انجام میشود.
اکسپت و چاپ مقاله در مجلات PubMed
پابمد (Pubmed) یک پایگاهداده بزرگ و معتبر در زمینه علوم پزشکی و علوم بهداشتی است که توسط کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده (NLM) تحت اداره ملی بهداشت آمریکا (NIH) ارائه و اداره میشود. این پایگاهداده اطلاعات مرتبط با مقالات علمی و تحقیقات پزشکی را جمعآوری و به محققان، پزشکان، دانشجویان و عموم علاقهمندان در سراسر جهان ارائه میدهد.
Pubmed بیش از 30 میلیون مرجع به مقالات، مطالب کنگرهها، کتابها، گزارشهای فنی و دیگر منابع در زمینههای پزشکی، بهداشت، بیوشیمی، آناتومی، فارماکولوژی و سایر حوزههای مرتبط را شامل میشود. اطلاعات موجود در Pubmed بهصورت رایگان در دسترس قرار دارد و کاربران میتوانند با استفاده از واژههای کلیدی مرتبط با موضوعات موردنظر خود، مقالات و تحقیقات مرتبط را جستجو و دسترسی پیدا کنند.
باتوجهبه تخصصی بودن این پایگاهداده، پابمد برای محققان و پزشکان بهعنوان یک منبع مهم برای دسترسی به آخرین پیشرفتها و مقالات علمی در حوزههای پزشکی و بهداشت بسیار مفید است.
در زیر به برخی از معتبرترین مجلات پابمد اشاره شده است:
علوم پزشکی:
The New England Journal of Medicine (NEJM)
The Lancet
JAMA (Journal of the American Medical Association)
BMJ (British Medical Journal)
علوم زیستشناسی:
Nature
Science
Cell
PLOS Biology
فیزیک و علوم فضایی:
Physical Review Letters (PRL)
Astrophysical Journal
Journal of High Energy Physics (JHEP)
Astronomy & Astrophysics
علوم رایانه و مهندسی:
IEEE Transactions on Computers
ACM Transactions on Computer Systems
Science Robotics
IEEE Transactions on Neural Networks and Learning Systems
علوم اجتماعی و انسانی:
American Journal of Sociology
Journal of Political Economy
Psychological Science
Social Forces
علوم تربیتی و روانشناسی:
Journal of Educational Psychology
Child Development
Educational Researcher
Journal of Counseling Psychology
علوم زمین و محیطزیست:
Environmental Science & Technology
Earth’s Future
Geology
Global Environmental Change
اقتصاد و مدیریت:
The Quarterly Journal of Economics
Academy of Management Journal
Journal of Marketing
Review of Financial Studies
همانطور که از اسم مجلات فوق برمیآید، پایگاه معتبر پابمد، فقط مختص مدیکال ساینس و پزشکی نیست و سایر رشتههای علومانسانی و مهندسی را هم شامل میشود. پابمد، یکی از نمایههایی است که هر مجله میتواند عضو آن باشد و مجلات میتوانند همزمان، در پایگاهها و نمایههای دیگر نیز عضو باشند و هرچه نمایههای مجلات بیشتر باشد، اعتبار مجله هم بیشتر است.
چاپ مقاله در پابمد؟ isi یا اسکوپوس؟
مقایسه بین پایگاههای پابمد، Scopus و ISI (Web of Science) در ارتباط با معیارهای مختلف از جمله سرعت چاپ مقاله، هزینه چاپ، دسترسی، اعتبار و موارد دیگر میتواند به تفاوتها و ترجیحات در حوزه تحقیقاتی و اهداف شما بستگی داشته باشد. در زیر توضیحاتی ارائه میدهم:
مقایسه پابمد، اسکوپوس و isi در زمینه سرعت چاپ مقاله:
پابمد: سرعت چاپ مقالات میتواند متفاوت باشد. بعضی مجلات پابمد ممکن است بهعنوان مجلات با سریعترین چاپ شناخته شوند.
Scopus و ISI سرعت چاپ مقالات در این دو پایگاهداده نیز متفاوت است. بیشتر مجلات معتبر در این پایگاهها تا پذیرش نهایی و چاپ مقاله، مدتزمان نسبتاً طولانی برای بازبینی و اصلاحها نیاز دارند.
مقایسه پابمد، اسکوپوس و isi در زمینه هزینه چاپ:
هزینههای چاپ مقالات در پایگاههای مختلف متفاوت است. بیشتر مجلات پابمد، Scopus و ISI دارای هزینههای چاپ هستند. این هزینهها ممکن است بسته به مجله و سیاستهای آن متفاوت باشد.
مقایسه پابمد، اسکوپوس و isi در زمینه دسترسی:
پابمد، Scopus و ISI همگی پایگاههای معتبر علمی هستند که محققان و دانشجویان میتوانند از آنها برای پیداکردن مقالات و مطالب علمی استفاده کنند. دسترسی به مقالات از پایگاههای مختلف معمولاً نیاز به اشتراک دانشگاهی یا پرداخت هزینه دارد.
مقایسه پابمد، اسکوپوس و isi در زمینه اعتبار:
پابمد، Scopus و ISI همگی مجموعههایی از مجلات معتبر و منتشرکننده مقالات علمی هستند. اعتبار هر پایگاهداده بستگی به رشته تحقیقاتی و استانداردهای علمی دارد. بعضی پایگاهها بهخصوص در بخشهای خاصی از علم مانند پزشکی و بیولوژی معتبرتر محسوب میشوند.
محتوای هر پایگاهداده ممکن است در بخشهای مختلف تخصصی تفاوت داشته باشد. بهعنوانمثال، برخی پایگاهها در زمینههای علوم پزشکی قویتر هستند، درحالیکه دیگرها در حوزههای فنی و مهندسی معتبرتر به نظر میآیند. در انتخاب پایگاهداده برای جستجو، به ویژگیهای سیستم جستجوی آن نیز توجه کنید. برخی پایگاهها ابزارهای جستجوی قوی و پیشرفتهتری دارند که به شما کمک میکند مقالات موردنظرتان را بهتر پیدا کنید.
ترجیحات رشته تحقیقاتی:
انتخاب پایگاهداده مناسب به تخصص و رشته تحقیقاتی شما بستگی دارد. بهعنوانمثال، اگر در حوزه علومانسانی فعالیت دارید، پایگاههایی مانند JSTOR و EBSCO به شما کمک خواهند کرد.
برای پژوهشهای تجربی و پزشکی، پایگاههایی مانند PubMed و Medline مناسبتر خواهند بود.
منبع دسترسی:
مطمئن شوید که پایگاهداده انتخابی دسترسی به مقالات مورد نیازتان را فراهم میکند. بعضی پایگاهها بهتازگی یک نسخه پیشچاپ از مقالات را ارائه میدهند که ممکن است قبل از چاپ نهایی در مجله مرتبط باشد.
شاخصهای تأثیر:
اگر تأثیر مقالات در اعتبار تحقیقاتی برای شما مهم است، به شاخصهای تأثیر مجلات در پایگاههای مختلف توجه کنید. شاخصهای معروف مانند ضریب تأثیر (Impact Factor) در ISI و شاخص CiteScore در Scopus میتوانند به شما در انتخاب مجلات کمک کنند.
میزان پوشش رشته تخصصی:
بررسی کنید که پایگاهداده به مقالات در رشته تخصصی شما پوشش دادهای دارد یا نه. بعضی پایگاهها به دلیل تخصصی بودن، ممکن است در رشتههای خاصی بهترین منبع باشند.
سطح علمی مقالات:
بررسی کنید که پایگاهداده موردنظر شما مقالات از چه سطحی را پوشش میدهد. آیا مقالات بنیادین (fundamental) و تحقیقاتی یا مقالات کاربردی و تجربی را شامل میشود؟
تاریخچه و قدمت پایگاهداده:
بررسی کنید که چه مدتی است که پایگاهداده در حوزه تحقیقاتی وجود دارد. پایگاههای دادههای پرسابقه و با تاریخچه معتبرتر مقالات با اعتبار بالاتری دارند.
همیشه بهتر است با اساتید، پژوهشگران و نهاد یا دانشگاهی که مقاله شما را ارزیابی میکند، در رشته تحقیقاتی خود مشورت کنید تا نظرات و تجربیات آنها نیز در انتخاب پایگاهداده مناسب برای تحقیقاتتان مورداستفاده قرار گیرد. همچنین، از ابزارهای جستجوی آنلاین برای مقایسه و تحلیل ویژگیهای مختلف پایگاههای داده استفاده کنید. بهعنوانمثال اگر هدف شما از اکسپت و چاپ مقاله، اخذ مجوز دفاع دکتری است، از بخش آموزش دانشگاه محل تحصیل خود، مشخصات دقیق پایگاههایی که برای چاپ قبول میکنند را بپرسید.
سامانه impactfactor.ir برای سنجش اعتبار مجلات، مفید است.
پایگاههای استنادی اسکوپوس و isi برای خود، شاخصهای ارزیابی و رتبهبندی مجلات را تعریف کردهاند؛ اما در پابمد، معیار مستقلی برای رتبهبندی مجلات عضو وجود ندارد و این پایگاه از معیارهای تعریف شده دیگر پایگاهها برای تشخیص میزان اعتبار مجلات خود استفاده میکند. در ادامه به برخی از مهمترین معیارها و سامانههای عمومی تشخیص رتبه و اعتبار مجلات اشاره میکنیم:
Scimago Journal & Country Rank (SJR) : این سامانه با استفاده از اطلاعات از Scopus، مجلات علمی را بر اساس ضریب تأثیر (Impact Factor)، شاخص هیرش (Hirsch Index) و دیگر معیارهای اعتبار ارزیابی میکند.
Eigenfactor: این سامانه نیز با استفاده از اطلاعات از ISI (Web of Science)، مجلات را بر اساس شاخصهایی چون ضریب تأثیر و تعداد نقلقولها ارزیابی میکند.
CiteScore: این سامانه نیز اطلاعات از Scopus را مورداستفاده قرار میدهد و بر اساس شاخصهایی مانند CiteScore، ضریب تأثیر و دیگر معیارها مجلات را رتبهبندی میکند.
Directory of Open Access Journals (DOAJ): این سامانه به مجلات بازدید عمومی (Open Access) اختصاص دارد و مجلات پابمد بازدید عمومی را فهرست میکند.
Cabell’s Blacklist and Whitelist: Cabell’s: اطلاعات در مورد مجلات مختلف را در دستههای مثبت (Whitelist) و منفی (Blacklist) تقسیمبندی کرده است.
چگونه مقاله خود را در مجلات پابمد ثبت کنم؟
ثبت مقاله در مجلات پابمد یا PubMed، به طور مستقیم بهعنوان یک فرایند نیازمند ثبتنام شما در این سیستم نمیباشد. PubMed یک پایگاهداده است که مقالات پزشکی و بهداشتی را جمعآوری میکند و به محققان و مخاطبان علمی اجازه جستجو در این مقالات را میدهد. در واقع، پابمد یک پایگاه است که شامل چندین هزینه مجله میشود. شما برای ثبت مقاله، میبایست در اولین گام، مجله مناسب با موضوع مقاله خود را پیدا کنید که برای این کار میتوانید به سایت مرجع پایگاه پابمد با آدرس زیر مراجعه کنید و مناسبترین مجله در اسکوپ مقاله خود را انتخاب کنید
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
پس از انتخاب مجله، بخش راهنمای نویسندگان آن مجله را مطالعه نموده و مقاله خود را کاملاً در الگو یا تمپلیت خواسته شده مجله منتخب، درآورید. راهنماها و دستورالعملهای ارسال مقاله برای هر مجله میتوانند متفاوت باشند. دقیقاً راهنمای ارسال مقاله را مطالعه کنید و به تمام مراحل و الزامات آن پایبند باشید.
پس از ویرایش نهایی مقاله و تهیه فرمهایی که مجله از شما میخواهد نظیر فرم کپیرایت و فرم تعارض منافع، میبایست در سایت مجله ثبتنام کنید. بیشتر مجلات دارای سیستم ثبتنام آنلاین هستند که شما باید در آن ثبتنام کنید. در این مرحله اطلاعات شخصی، اطلاعات مقاله و فایلهای مقاله را آپلود نمایید.
پس از طیکردن مراحل سابمیت مقاله، مجله برای شما کدی ارسال میکند که آرتیکل نامبر (article number) نامیده میشود و ممبعد مقاله شما تحت آن کد شناخته میشود. یکی از نکات مهم در فرایند سابمیت مقاله، معرفی داور یا داوران از سمت شماست. اکثر مجلات از معرفی داوران تخصصی با رزومه و بیوگرافی مشخص، استقبال میکنند و این، میتواند به شما در اکسپت مقاله هم کمک کند.
برخی مجلات برای ارسال مقاله هزینه ارسال یا هزینه چاپ مقاله از شما میخواهند. بهخاطر داشته باشید هزینه داوری یا سابمیت مقاله قابل عود. ت نیست و در صورت ریجکت مقاله هم عودت نخواهد شد. اما هزینه چاپ تنها درصورتیکه مقاله شما از سوی مجله پذیرفته شود، اخذ میگردد
درهرصورت، مهمترین مرحله مرتبط با ارسال مقاله به مجله، اول انتخاب مجله مرتبط به مقاله و سپس مطالعه دقیق راهنمای ارسال مقاله در مجله منتخب و تبدیل مقاله به فرمت خواسته شده است.
چاپ مقاله علمیترویجی
تا قبل از اردیبهشت سال 1398، مجلات علمی در کشور به 3 گروه: مجلات علمیپژوهشی، مجلات علمیترویجی و مجلات علمی تخصصی تقسیم میشدند که ازنظر اعتبار، به همین ترتیب حائز رتبه بودند. اما وزارت علوم در تاریخ 09/02/1398 طی بخشنامه شماره 25685/11، واژههای علمیپژوهشی، علمیترویجی و علمی تخصصی را ملغی و بهجای آن واژه مجلات علمی را برگزید.
در عوض این مجلات با لقب کلی “علمی” و در پرتال نشریات وزارت علوم و تحت گریدهای: بینالمللی، (الف+) +A، (الف) A، (ب) B، (ج) C، (د) D معرفی شدند.
وزارت علوم و وزارت بهداشت (وزارتین) بهصورت مرتب هر سال، با شاخصها و استانداردهای مشخص و از پیش تعیین شده، به ارزیابی مجدد نشریات پرداخته و گرید یا رتبه جدید مجلات را ارائه میکنند.
دانشگاهها و مراکزی که از نویسندگان، مقالات چاپ شده در مجلات علمی را میخواهند، مشخص میکنند که این مجلات بایستی از چه رتبهای هم برخوردار باشند.
داشتن مقاله چاپ شده در همایشهای معتبر، میتواند به ارتقای کیفیت رزومه علمی افراد بینجامد؛ اما از نظر اعتبار، کمتر از مجلات علمی هست.
بهعنوانمثال برای مصاحبه دکتری، هر مقاله کنفرانسی معتبر، یک امتیاز از 20 امتیاز رزومه را شامل میشود درحالیکه چاپ مقاله در مجلات علمی (علمی وزارتین و ISI) تا 7 امتیاز به ارمغان میآورند.
برای نمره دفاع پایاننامه در مقطع کارشناسی ارشد، مقالات همایشی نیم امتیاز دارد؛ اما مقالات علمی معتبر تا 2 نمره به نمره پایاننامه اضافه میکند. در مقطع دکتری و برای اخذ مجوز دفاع در همه دانشگاهها، مقالات کنفرانسی مورد قبول نیست.
برخی از موارد اهمیت کنفرانسها و همایشها عبارتاند از:
برخی از موارد اهمیت کنفرانسها و همایشها عبارتاند از:
انتقال دانش: این رویدادها فرصتی را فراهم میکنند تا محققان و کارشناسان مختلف از تجربیات و دانش خود به دیگران بگویند و دانشهای جدید را ارائه دهند.
ارتباطات حرفهای: کنفرانسها فرصتهایی را برای ایجاد و گسترش ارتباطات حرفهای میان محققان، اساتید و صنعتگران فراهم میکنند.
انتشار نتایج پژوهشی: پژوهشهای جدید معمولاً در این رویدادها ارائه و بحث میشوند و باعث انتشار نتایج پژوهشی جدید میشوند.
- ایجاد فرصت برای سفر به کشورهای خارجی میزبان همایش: از طریق ارائه مقاله در کنفرانسهای بینالمللی که بهصورت حضوری پذیرش میشوند، فرصت اخذ ویزا و سفر به کشوری خارجی برای نویسندگان فراهم میشود که خالی از لطف نیست.
انواع کنفرانسها و همایشها بهطورکلی به دودسته تقسیم میشوند:
۱. کنفرانسهای تخصصی: این کنفرانسها به موضوعات خاص و محدودی اختصاص دارند و معمولاً به ارائه پژوهشها و مقالات علمی در زمینههای تخصصی میپردازند.
۲. همایشهای عمومی: این همایشها معمولاً موضوعات گستردهتری از جمله علومانسانی، فنی مهندسی، علوم پایه و…را پوشش میدهند و برای عموم علاقهمندان باز است.
بعضی از انواع کنفرانسها و همایشها عبارتاند از:
۱. کنفرانسهای بینالمللی
۲. کنفرانسهای ملی
۳. کنفرانسهای زبان خاص (مثل انگلیسی، فارسی و…)
۴. همایشهای اجتماعی، علمی و مذهبی
۵. همایشهای صنعتی و تخصصی
۶. همایشهای آنلاین و تحت شبکه
برخی از کنفرانسها همراه با انتشار مقاله بهصورت مجله کنفرانس (Conference Proceedings) هستند که مقالات پذیرفتهشده در آن بهعنوان مجموعهای منتشر میشوند.
چاپ مقاله در یک هفته
در مورد چاپ فوری مقالات، مقاله ای با عنوان چاپ مقاله در یک هفته نگارش شده است که پیشنهاد می کنیم این مقاله را مطالعه بفرمائید.
تا چند سال قبل، به دلایلی چون تعداد کم مجلات علمیپژوهشی در داخل کشور، روند داوری تا اکسپت و چاپ مقالات بسیار طولانی بود و به چندین و چند ماه و اکثر موارد به سال هم کشیده میشد. اما خوشبختانه اخیراً با افزایش نسبی تعداد مجلات علمی و همچنین درک اهمیت زمان نویسندگان از سوی مجلات و تأکید و توصیه وزارت علوم به مجلات برای کاهش زمان داوری و پذیرش و چاپ مقالات و از سوی دیگر اهمیتدادن پایگاههای استنادی به مدتزمان ریویو و اکسپت و چاپ مقالات و دخالتدادن آن در روند اعتباردهی مجلات؛ این روند تا حد زیادی کاهش پیدا کرده و معقولتر شده است تاحدیکه بسیاری از مجلات علمی در سایت خود، مدتزمان داوری تا تعیین تکلیف مقالات را دو ماه و حتی یک ماه معین کردهاند. بنابراین پذیرش و چاپ مقالات در مدتزمان کوتاه، مانند گذشته دیگر یک رؤیا نیست و با اخذ تمهیدات و تکنیکهایی در مجلاتی مشخص، میتوان به آن رسید که برای اطلاع از کموکیف آن، میتوانید با کارشناسان ایران isi در تماس باشید.
چاپ مقاله در دو هفته
برای چاپ مقاله میبایست روال مشخصی طی شود که بسته به اینکه برای چاپ، مجلات علمی را انتخاب کنیم یا همایشها و سمینارهای داخلی و بینالمللی، این روال متفاوت است. برای چاپ مقاله در مجلات علمی، ابتدا نیاز به مقالهای داریم که شکل استاندارد یک مقاله در نوعی که مورد قبول مجله هست (اورجینال، پژوهشی، مروری، کیس ریپورت و غیره) را داشته باشد.
این مقاله یا باید از صفر نگارش شود و یا اینکه از منبعی نظیر پایاننامه، ریسرچ و منبع مادر دیگری، استخراج شود. بنابراین گام اول چاپ مقاله که تهیهکردن مقاله هست خود زمان معینی را میطلبد که بسته به تجربه و تخصص نویسنده، متفاوت است و از حداقل چند روز تا چند ماه به طول میانجامد.
پس از تهیه مقاله، نوبت به انتخاب مجله مناسب و در حوزه موضوع مقاله میرسد و گام سوم، ارسال مقاله به مجله منتخب یا اصطلاحاً سابمیت مقاله هست. پروسه سابمیت مقاله چندان زمانبر نیست و میتوان در چند ساعت آن را انجام داد. گام چهارم، پروسه ریویو و داوری مقال توسط داوران مجله هست که بسته به گرید علمی مجله، سیستم داوری و کیفیت مقاله از حداقل یک ماه تا چند ماه هم طول میکشد.
در مجلات معتبر، حداقل دو داور مقاله را بررسی و کامنتهای خود را اعلام میکنند و نویسندگان در یک تا چند مرحله، می باست به رفع ایرادات داوران (ریوایز مقاله) بپردازند که درصورتیکه هر دو داور، اصلاحات نویسندگان را بپذیرند، مقاله برای چاپ پذیرفته خواهد شد.
اگر هر دو داور، اصلاحات را نپذیرند، مقاله ریجکت خواهد شد و نهایتاً اگر یکی از داوران اصلاحات را بپذیرد و داور دیگر، نپذیرد، مجله مقاله را برای داور سوم یا داور تطبیقی خواهد فرستاد که مجدداً طی مدت زمانی بین یک تا چند ماه، این پروسه تکرار میشود و پذیرش یا ریجکت نهایی مقاله، به نظر داور تطبیقی وابسته خواهد بود. فرض کنیم مقاله پس از داوری، پذیرفته شود در این صورت به مرحله آخر یعنی چاپ مقاله خواهیم رسید که پس از اکسپت، مقاله به لیست مقالات در حال انتشار میرود و بسته به نوع مجله از نظر نوبت چاپ در سال (یعنی ماهنامه: 12 شماره چاپی در سال، فصلنامه: 4 شماره چاپی در سال، دوفصلنامه: 2 شماره چاپ در سال) و تعداد مقالات در نوبت چاپ، چندین ماه هم زمان بعد اکسپت برای چاپ صرف خواهد شد.
در همایشها، سیستم متفاوت است. همایشها برخلاف مجلات که روند با تعداد شمارههای مشخصی برای چاپ دارند، تحت موضوع و سرفصلهای معین؛ یکبار اقدام به برگزاری و قبول و چاپ مقالات میکنند و تاریخهای برگزاری شامل تاریخ و فرصت ارسال مقاله، تاریخ اعلام نتایج و تاریخ چاپ مقالات پذیرفته شده، از ابتدا مشخص است و در سایت همایش ارائه میشود. معمولاً فاصله زمانی بین شروع همایش تا چاپ مقالات، کمتر از 4 ماه نیست.
با مرور مراحل استاندارد فوقالذکر، به این نتیجه میرسیم که چاپ مقاله بهصورت طبیعی و در شکل استاندارد، فرایندی نیست که در یکی دو هفته به انجام برسد. علاوه بر این، مجلات علمی بهصورت مرتب و مکرر، مورد ارزیابی نهادها و پایگاههای استنادی قرار میگیرند و یکی از نکات مهم برای این نهادها (وزارت علوم، پایگاههای استنادی نظیر اسکوپوس، دواج، isc و غیره) کیفیت داوری و مدتزمان آن است. تمامی اتفاقات از سابمیت تا چاپ مقاله، در پنل کاربری نویسنده درج و ثبت میشود. اینکه چه زمانی بارگذاری شده؟ چند داور وجود داشته، چه ویرایشهایی انجام شده و غیره. لذا چاپ فوقسریع و در عرض یک تا دو هفته، چیزی نیست که مجلات علمی و معتبر، حاضر به انجام آن باشند و اعتبار خود را بهخاطر آن به خطر بیندازند.
بااینوجود، راهکارها و میانبرهایی هم وجود دارد. مثلاً برخی مجلات به دلیل وجود تعداد زیاد مقاله، گاهی اوقات اقدام به چاپ نسخه ویژه (special issue) میکنند که میتوانند روند چاپ در این شمارهها را کوتاهتر کنند. یا برخی از مجلات، گاهی پلنهای داوری سریع برقرار میکنند و در آن، نویسندگانی که مایل به دریافت خدمات داوری، پذیرش و چاپ سریعتر از شکل نرم و استاندارد و عادی مجله دارند، با پرداخت هزینهای که مجله مشخص میکند و به داوران خاص خود برای افزایش سرعت زمان داوری میدهند؛ در این پلن شرکت کرده و در زمان سریعتری از حد معروف، موفق به اکسپت و چاپ مقاله خود میشوند.
بیشتر متقاضیان چاپ فوری مقاله یا چاپ مقاله در یک هفته یا چاپ مقاله در دو هفته، دانشجویان دکتری هستند که فرصت محدودی برای آپلود مدارک خود جهت اخذ مجوز پیشدفاع یا دفاع دارند و میبایست ظرف مدت محدودی، اکسپت یا لینک چاپ مقاله خود را به دانشگاه ارائه دهند. یا متقاضیان اپلای دورههای دکتری و پست داک در دانشگاههای خارجی که در زمان معینی نیاز به ارائه مدارک علمی و رزومه خود هستند. البته در اکثر مواقع، با ارائه نامه پذیرش یا اکسپت سیستمی، مشکل متقاضی برطرف میشود و به هدف خود میرسد.
برای دوستانی که به هر دلیل، دنبال اکسپت و چاپ فوری مقاله هستند، گروه باتجربه ایران isi، فرصتهایی را درنظر دارد که برای هماهنگی و اطلاع از جزئیات و شرایط، با ما در تماس باِشید.
لیست مجلات رایگان برای چاپ مقاله
مجلات علمی از نظر دریافت هزینه چاپ، به دو دسته تقسیم میشوند:
مجلات دسترسی آزاد (OPEN ACCESS):
در این گروه از مجلات، هزینه چاپ (cost publish) از نویسندگان مقاله دریافت میشود و در عوض، کل مقاله بهصورت کامل (FULL Paper) در سایت مجله منتشر میشود و دیگر قرار نیست مخاطبین مقاله، برای دانلود و مطالعه آن هزینهای پرداخت کنند.
مجلات دسترسی بسته (CLOSE ACCESS): در این گروه از مجلات، از نویسندگان مقاله هزینهای دریافت نمیشود و در عوض، تنها عنوان و چکیده مقاله در سایت مجله منتشر میشود و مخاطبین مقاله، برای دانلود و مطالعه آن میبایست هزینهای که نشریه معین نموده را پرداخت کنند.
منظور از مجلات رایگان، مجلات دسترسی بسته هستند که نویسندگان مجبور به پرداخت هزینههای چاپ نیستند. البته در این نوع از مجلات، به دلیل اینکه برای دانلود مقاله، میبایست هزینه از سمت متقاضیان پرداخت شود، تعداد کمتری مایل به خریداری مقالات از این مجلات هستند و لذا، نرخ رفرنسدهی سایر نویسندگان به مقالات این گروه مجلات کمتر از مجلات دسترسی باز خواهد بود.
البته، برخی از مجلات Open Access هزینههای انتشار مقاله را به نویسندگان اختصاص میدهند تا از طریق آن درآمدزایی کنند.
در زیر، تعدادی از منابع و مجلات رایگان برای انتشار مقاله ذکر شده است:
Directory of Open Access Journals (DOAJ): یک پایگاهداده بزرگ از مجلات Open Access است که مقالات در انواع حوزههای علمی را در اختیار قرار میدهد.
PLOS (Public Library of Science) : یک مجموعه مجلات Open Access با تمرکز بر زمینههای مختلف علمی از جمله پزشکی، زیستشناسی، فیزیک و غیره است.
BioMed Central : مجموعهای از مجلات Open Access در زمینههای زیستشناسی و پزشکی است.
SpringerOpen: بخشی از انتشارات Springer به مجلات Open Access اختصاص دارد که در زمینههای مختلف فعالیت میکنند.
Frontiers: مجموعهای از مجلات Open Access با تمرکز بر زمینههایی از جمله علوم اجتماعی، زیستشناسی، علوم روانشناختی و غیره است.
PeerJ: مجلهای Open Access با تمرکز بر زمینههای زیستشناسی، پزشکی و علوم محیطی است.
SAGE Open : مجله Open Access که در انواع حوزههای علمی فعالیت میکند.
Journal of Medical Internet Research (JMIR): یک مجله Open Access در زمینه پزشکی و فناوری اطلاعات و ارتباطات در پزشکی.
Cogent OA: یک ناشر Open Access که در زمینههای مختلف از جمله علومانسانی، اجتماعی، طبیعی و مهندسی فعالیت میکند.
Scientific Reports: این یک مجله Open Access است که به مقالات در حوزههای مختلف علمی میپردازد و تحت پوشش ناشر Nature قرار دارد.
Elife: مجله Open Access در زمینه زیستشناسی و علوم زیستی که همکاری با علمای معتبر دارد.
MDPI Journals: یک ناشر معتبر Open Access است که در زمینههای مختلفی از جمله علوم پایه، پزشکی، مهندسی و زیستشناسی فعالیت میکند.
BMC Journals: بخشی از ناشر Springe، BMC مجموعهای از مجلات Open Access در زمینههای متنوعی از علوم است.
Frontiers in Psychology: مجله Open Access در زمینه علوم روانشناختی و عصب روانشناسی.
Directory of Open Access Scholarly Resources (ROAD): این پایگاهداده مجموعهای از منابع مختلف را ارائه میدهد که بهتازگی مقالات Open Access را منتشر کردهاند.
COPE (Committee on Publication Ethics): بهعنوان یک منبع وب برای مشاهده مجلات Open Access و منابع مرتبط بااخلاق نشر استفاده میشود.
JSTOR Open Content: بخشی از محتوای Open Access را نیز ارائه میدهد که در آن مقالات و منابع دیگر قرار دارند.
قیمت چاپ مقاله
منظور از قیمت چاپ مقاله، مجموع هزینههایی است که نویسندگان برای فرایند سابمیت، داوری، اکسپت و چاپ مقاله خود در مجلات علمی میبایست پرداخت کنند. این هزینهها را میتوان به دودسته کلی زیر تقسیم کرد:
- هزینههای مربوط به مشاور شامل: مشاوره نگارش مقاله، استخراج مقاله از پایاننامه یا رساله، ویرایش و رفع اشکالات مقاله، تطبیق مقاله با الگو و تمپلیت مجله مقصد، سابمیت و ارسال مقاله به مجله، مشاوره انجام اصلاحات و ریوایزهایی که داوران مجله به مقاله وارد میکنند. مقدار این هزینه به وضعیت مقاله بستگی دارد، اینکه مقاله چقدر به اصلاح نیاز داشته باشد و اینکه نویسندگان خواستار چاپ برای چه مجلاتی باشند و چقدر محدودیت زمانی برای اخذ اکسپت و چاپ داشته باشند، این هزینهها متغیر است.
هزینههای قانونی خود مجله که معمولاً در قالب هزینههای داوری و هزینههای چاپ در دو نوبت از نویسندگان اخذ میشود. این هزینهها در وبسایت مجلات آورده شدهاند. هزینه مربوط به داوری مقالات، درهرصورت از نویسندگان دریافت میشود چه برای مقالاتی که اکسپت میشوند و چه مقالاتی که ریجکت میشوند این هزینه قابل عودت از سوی مجله نیست. اما هزینه مربوط به چاپ مقاله، تنها از نویسندگانی دریافت میشود که مقاله آنها برای چاپ پذیرفته شده باشد. برای مجلات علمی داخلی و مجلات علمی – پژوهشی، مقدار این هزینه زیاد نیست و در حد چند صدهزار تومان است. اما برای مجلات اوپن اکسس خارجی، این هزینه چند صد دلار است.
مجله، سیاستهای انتشاراتی، نوع چاپ، تعداد صفحات، تعداد رنگها، نوع کاغذ و سایر جزئیات است.
انواع مجلات از نظر هزینههای چاپ بسیار متفاوت است. هزینههای چاپ مقاله به مجموعهای از عوامل بستگی دارند که شامل نوع مجله، سیاستهای انتشاراتی، نوع چاپ، تعداد صفحات، تعداد رنگها، نوع کاغذ و سایر جزئیات است.
در زیر، برخی از انواع مجلات از نظر هزینههای چاپ ذکر شدهاند:
مجلات رایگان و بازدید بالا:
برخی مجلات بهمنظور جلب تعداد زیادی از مقالات و خوانندگان، هزینههای چاپ مقالات را کاهش داده یا حتی از نویسندگان هزینه نمیگیرند. این نوع مجلات معمولاً درآمد خود را از تبلیغات یا اشتراکگذاری درآمد با دیگر خدمات جذب میکنند.
مجلات با هزینه اکسپت و چاپ:
برخی مجلات برای پذیرش و چاپ مقالات هزینهای را از نویسندگان درخواست میکنند. هزینه اکسپت مربوط به پذیرش مقاله و هزینه چاپ مربوط به انتشار نهایی مقاله میتواند متفاوت باشد. هزینهها ممکن است از چند دلار تا چند صد دلار یا بیشتر تغییر کند.
مجلات با سطح علمی بالا:
برخی مجلات با سطح علمی بالا و تأثیرگذاری قوی، هزینههای چاپ بالا دارند. این مجلات اغلب از نویسندگان درخواست میکنند که هزینههای بالای انتشار مقاله را پرداخت کنند.
مجلات با موضوعات خاص:
مجلاتی که به موضوعات خاص و ویژهای اختصاص دارند، ممکن است هزینههای چاپ متفاوتی داشته باشند. این مجلات معمولاً برای جذب مقالات مرتبط با موضوع خود، سیاستهای قیمتگذاری مختص خود را دارند.
مجلات با آنلاین و چاپ موازی:
برخی مجلات همزمان مقالات خود را آنلاین منتشر میکنند و نسخههای چاپی نیز ارائه میدهند. هزینههای انتشار آنلاین و چاپ ممکن است با هم تفاوت داشته باشند.
مجلات Open Access (OA):
مجلات OA به نویسندگان اجازه میدهند مقالههایشان را بهصورت کامل منتشر کنند و در ازای آن، نویسندگان میبایست هزینهای به نام “هزینه انتشار (Article Processing Charges) پرداخت کنند. این هزینهها میتوانند متفاوت باشند.
مجلات جامعهای یا انجمنی:
برخی از مجلات توسط انجمنها یا جامعههای علمی اداره میشوند. هزینههای این مجلات معمولاً توسط اعضای انجمن یا جامعه تأمین میشود و برای نویسندگان ارزانتر است.
مجلات تخصصی و پیشرفته:
مجلاتی که در حوزههای تخصصی و پیشرفته فعالیت میکنند، ممکن است هزینههای بالاتری داشته باشند. این مجلات بهعنوان منابع متخصص به تخصصیترین مقالات اختصاص میدهند و بنابراین ممکن است برای انتشار در آنها هزینه بیشتری پرداخت کنید.
چاپ مقاله در مجلات رایگان
یکی از مهمترین عوامل انتخاب مجله برای چاپ مقاله، هزینه چاپ هست. بهطورکلی چاپ مقاله در مجلات علمی، هزینه دارد حال در برخی از مجلات یا به طور دقیقتر، برای برخی از مقالات، این هزینه چاپ از نویسندگان مقاله دریافت میشود و در برخی دیگر، مخاطبان و متقاضیان دانلود مقاله هستند که موظف به پرداخت هزینه چاپ مقاله هستند که معمولاً مجلات باسیاست چاپ دسترسی آزاد (Open Access)، هزینه چاپ را از نویسندگان مقاله دریافت میکنند و مجلات با دسترسی بسته (Close Access)، هزینه چاپ را از افرادی که مایل به مطالعه و دانلود فرمت کامل مقاله هستند، دریافت میکنند.
حتی ممکن است یک مجله در یک شماره، ترکیبی از مقالات رایگان و پولی را دریافت و منتظر کند که در این صورت، زمان سابمیت مقاله، از نویسنده سؤال میشود که کدامیک از حالات 1- انتشار کامل مقاله (در این حالت هزینه چاپ توسط نویسندگان پرداخت میشود) یا 2- انتشار جزئی مقاله با نمایش تنها عنوان و چکیده (در این حالت هزینه چاپ توسط متقاضیان مطالعه و دانلود مقاله پرداخت میشود) را انتخاب میکند.
معرفی مجلات رایگان برای چاپ مقاله
مجلات علمی رایگان در دستههای مختلفی وجود دارند و در حوزههای مختلف از علوم پایه تا علومانسانی و مهندسی فعالیت میکنند. این مجلات ممکن است در سطوح مختلف اعتبار داشته باشند و برخی از آنها ممکن است از فرایند داوری جدی و دقیقی برخوردار باشند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است کمترین کنترل را در این زمینه داشته باشند.
در ادامه، تعدادی از انتشارات و مجلات علمی رایگان در زمینههای مختلف آورده شده است. لطفاً توجه داشته باشید که وضعیت مجلات ممکن است تغییر کند و توصیه میشود قبل از ارسال مقاله، اطلاعات جدید در مورد مجلات را بررسی کنید.
PLOS (Public Library of Science) : مجموعهای از مجلات رایگان در حوزه علوم زیستی، پزشکی، فیزیولوژی و دیگر زمینهها.
BioMed Central: مجموعهای از مجلات در حوزه علوم زیستی و پزشکی، از جمله زیستشناسی، پزشکی داخلی و سلامت عمومی.
DOAJ (Directory of Open Access Journals): یک پایگاهداده از مجلات علمی با دسترسی باز که در انواع مختلف موضوعات فعالیت دارند.
Frontiers: یک پلتفرم بزرگ برای انتشار مقالات در زمینههای مختلف علمی از علوم زیستی تا مهندسی و علومانسانی.
PeerJ: مجله رایگان در حوزه علوم زیستی، پزشکی و مهندسی.
JMIR (Journal of Medical Internet Research): مجلهای در حوزه تحقیقات پزشکی و سلامت که به موضوعات مرتبط با اینترنت و فناوری اطلاعات نیز میپردازد.
PLoS ONE: مجلهای چندرشتهای که تمرکز بر تمامی زمینههای علمی دارد.
SpringerOpen: بخشی از انتشارات Springer که مجلات رایگان در زمینههای مختلف علمی ارائه میدهد.
Hindawi: یک ناشر دیگر که مجلات رایگان در بسیاری از زمینههای علمی ارائه میکند.
لطفاً بهعنوان یک پژوهشگر، پیش از انتشار در هر مجله، به معایب و مزایای آن توجه داشته باشید و از اعتبار و کیفیت مجله اطمینان حاصل کنید.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
مزایا و معایب چاپ مقاله در مجلات رایگان چیست؟
چاپ مقاله در مجلات رایگان، همزمان مزایا و معایبی دارد که برای انتخاب، باید ببینید به طور خاص برای مقاله شما، مزایا بیشتر است یا معایب
معایب چاپ مقاله در مجلات رایگان:
کیفیت مشکوک: برخی از مجلات رایگان ممکن است کمبود در فرایند داوری داشته باشند و این موضوع به انتشار مقالات باکیفیت پایینتر و اطلاعات نادرست منجر شود.
تأثیر محدود: مقالات منتشر شده در مجلات رایگان ممکن است توسط جامعه علمی کمتر دیده شوند یا ارزش کمتری داشته باشند، زیرا تأثیرگذاری مجلات علمی بزرگتر و معتبرتر معمولاً بیشتر است.
محدودیت منابع مالی: مجلات رایگان معمولاً از منابع مالی محدودی برخوردار هستند، بنابراین میزان دوری و ارائه خدمات به نویسندگان ممکن است کاهش یابد.
کاهش میزان بازدید و سایتیشن مقاله: معمولاً مجلات رایگان، فایل کامل مقاله را در اختیار مخاطب قرار نمیدهد و در ازای دانلود فول text مقاله، از متقاضیان هزینه درخواست میکنند که این باعث کمتر دیدن شده و بهتبع آن، کاهش رفرنسدهی و استفاده از مقاله در دیگر مقالات میشود.
اگر قصد انتشار مقاله در یک مجله رایگان را دارید، حتماً باید به مواردی چون شهرت مجله، فرایند بازبینی همتایان، اعتبار در جامعه علمی و… توجه کنید تا تصمیمگیری صحیحتری انجام دهید.
آیا مجلات پولی معتبرتر از مجلات رایگان هستند؟
کیفیت یک مجله علمی بیش از همه به سیاستهای داوری و معیارهای انتشاراتی مرتبط با آن مجله بستگی دارد. بهعبارتدیگر، معتبر بودن یک مجله نه به دلیل اینکه آن مجله پولی یا رایگان است، بلکه به دلیل اینکه آیا این مجله تحت فرایند بازبینی معتبر و دقیق قرار میگیرد و از معیارهای علمی مورد ارزیابی قرار میگیرد یا خیر، تعیین میشود.
بازبینی همتایان (Peer Review): آیا مجله دارای فرایند بازبینی همتایان دقیق و قابلاعتماد است؟ آیا نتایج تحقیقات بهدرستی ارزیابی میشوند؟
عامل تأثیر (Impact Factor): آیا مجله دارای عامل تأثیر مناسب و قابلقبول در جامعه علمی است؟
منابع دیگر در زمینهای مشابه: آیا مقالات این مجله توسط دیگر پژوهشگران در زمینه مشابه بهعنوان منابع معتبر استفاده میشود؟
شهرت و اعتبار: آیا مجله دارای شهرت و اعتبار در زمینهای خاص است؟
کیفیت چاپ و طراحی: آیا مقالات در این مجله به طور حرفهای چاپ میشوند؟
موضوع و تخصص مجله: آیا موضوع مقالهتان با تخصص مجله مطابقت دارد؟
سیاستهای مالی و شفافیت: آیا سیاستهای مالی مجله به طور شفاف اعلام شدهاند؟
زمان انتشار: آیا مجله زمان انتشار مناسبی دارد؟
در نهایت، باید به هر دو نوع مجله بادقت نگاه کرده و بر اساس معیارهای علمی و کیفیتی تصمیمگیری کنید. اگر مجله پولی یا رایگان بودن تأثیر چندانی در کیفیت و اعتبار ندارد.
معرفی مجلات غیررایگان (با هزینه چاپ) برای چاپ مقاله
مجلات و انتشارات پولی (با نرخهای انتشاری یا نویسنده پرداختی) نیز در علمسنجی و انتشار مقالات وجود دارند. این نوع انتشارات معمولاً باعث ایجاد بودجه برای اداره و نگهداری مجله و همچنین پوشش هزینههای بازبینی همتایان میشود. اما توجه داشته باشید که بسیاری از انتشارات پولی باکیفیت و معتبری هم هستند، درحالیکه در برخی موارد ممکن است مشکلات و تبهکاریهای نیز وجود داشته باشد.
در ادامه، تعدادی از مجلات و انتشارات پولی معروف را ذکر میکنم. همچنین توصیه میشود قبل از تصمیمگیری برای انتشار در هر مجله، اطلاعات جدید در مورد شرایط و سیاستهای مالی آن مجله را بررسی کنید:
Elsevier: یکی از بزرگترین ناشران علمی است که مجلات پولی متعددی در زمینههای مختلف علمی دارد.
Springer : نیز یک ناشر بزرگ با مجموعهای از مجلات پولی در زمینههای مختلف است.
Wiley: دیگر یک ناشر علمی که مجلات پولی در زمینههای متنوعی ارائه میدهد.
Taylor & Francis: این ناشر نیز مجلات پولی متعددی در زمینههای مختلف دارد.
IEEE Xplore: برای زمینههای مهندسی برق و مخابرات یک منبع مهم است و مجلات پولی را نیز ارائه میدهد.
ACS Publications (American Chemical Society): در زمینههای شیمی و مهندسی شیمی مشهور است.
SAGE Publications: مجلات پولی در حوزههای متنوعی از جمله علومانسانی، اجتماعی و بهداشت دارد.
Cambridge University Press: ناشر دانشگاه کمبریج با مجلات پولی در زمینههای مختلف.
Emerald Publishing: در زمینههای مدیریت، مهندسی و علوم اجتماعی مجلات پولی ارائه میدهد.
Frontiers: مجلات پولی در زمینههای متنوعی از جمله علوم زیستی، پزشکی و مهندسی.
برای انتخاب مجله برای انتشار مقاله، همچنان به مواردی چون کیفیت بازبینی همتایان، شهرت و اعتبار مجله، سیاستهای مالی و… توجه داشته باشید. همچنین در هر مرحله از فرایند انتشار، از پژوهشگران و همکاران تجربی و اطلاعات کسب کنید تا تصمیمگیری مناسبتری انجام دهید.
نکات مهم چاپ مقاله در مجلات رایگان:
قبل از تصمیم برای ارسال مقاله به مجلات رایگان، نکاتی را باید بدانید که برخی از آنها در بخش مزایا و معایب چاپ مقاله در مجلات رایگان در همین مقاله، عنوان شد. برخی دیگر از نکات مهم چاپ مقاله در مجلات رایگان عبارتاند از:
بازبینی همتایان (Peer Review): اگر یک مجله رایگان هم باشد، وجود فرایند داوری و بازبینی جدی و قابلاعتماد برای تضمین کیفیت مقالات بسیار مهم است. با مشاهده مقالات قبلی چاپ شده مجله منتخب و پروسه و زمان دریافت مقاله تا اکسپت و چاپ آن، میتوانید به سیاست داوری مجله و میران اعتبار آن مجله، پی ببرید.
شهرت و اعتبار: اطمینان حاصل کنید که مجله دارای شهرت و اعتبار در جامعه علمی است. انتخاب مجلاتی که در پایگاههای اطلاعاتی معتبر (مانند Scopus یا Web of Science) نمایه شدهاند، میتواند به اعتبار مقالهتان کمک کند.
هزینهها و سیاستها: هرچند مجلات رایگان هستند، اما برخی ممکن است هزینههای مختلفی برای نویسندگان داشته باشند، مانند هزینه انتشار یا هزینههای پردازش مقاله. به سیاستهای مالی مجله دقت کنید.
کیفیت چاپ و طراحی: طراحی و شیوه چاپ مجله نیز میتواند اهمیت داشته باشد. مجلات با چاپ و طراحی حرفهای به مقاله شما کمک میکنند که بهخوبی منعکس شود.
زمان انتشار: برخی مجلات ممکن است زمان طولانیتری برای انتشار مقاله داشته باشند. اگر نیاز دارید که مقالهتان بهسرعت منتشر شود، به این نکته توجه کنید.
محدودیتها و حقوق نشر: اطمینان حاصل کنید که با انتشار مقاله در مجله، حقوق نشر بهدرستی محفوظ میشود و هیچگونه محدودیت برای انتشار دوباره مقاله در مکانهای دیگر ایجاد نمیشود.
سابقه نشر: درصورتیکه تعدادی از مقالاتتان قبلاً در مجلات رایگان چاپ شدهاند، این موضوع میتواند اهمیت داشته باشد برای ارزیابی تعهد شما به انتشار در مجلات علمی با اعتبار.
موضوع و تخصص مجله: مطمئن شوید موضوع مقالهتان با تخصص مجله مطابقت دارد. اگر مجلهای رایگان، با مقالاتی که در حوزه تخصصی و اسکوپ مجله نیستند، موافقت میکند، این تا حد زیادی نشان از اعتبار پایین نشریه است.
در کل، انتخاب مجله برای انتشار مقاله مهم و تأثیرگذار است. به همین دلیل، پیشنهاد میشود که بادقت و با استفاده از منابع و سایتهای معتبر، به بررسی و انتخاب مجله مناسب بپردازید.
مراحل چاپ مقاله در مجلات رایگان؟
مراحل انتشار مقاله در مجلات رایگان بهطورکلی شبیه به مجلات پولی است. بااینحال، برخی جزئیات، ممکن است متفاوت باشد. در زیر، مراحل اصلی انتشار مقاله در مجلات رایگان شرح داده شده است:
انتخاب مجله مناسب: انتخاب مجلهای که با موضوع و تخصص مقالهتان همخوانی دارد، اولین مرحله است.
تهیه و تنظیم مقاله: مقاله خود را باتوجهبه دستورالعمل مجله تهیه کنید. این شامل قسمتهای مختلف مقاله مانند چکیده، مقدمه، روششناسی، نتایج، بحث و نتیجهگیری میشود.
ثبتنام و ارسال مقاله: در اکثر مجلات رایگان، باید در وبسایت مجله ثبتنام کنید و مقالهتان را ارسال کنید. فرایند ارسال شامل بارگذاری فایلهای مقاله و اطلاعات مربوط به نویسندگان و دیگر مشخصات است.
فرایند بازبینی: اگر مقاله شما در اسکوپ نشریه باشد و موازین نگارشی مجله را رعایت کرده باشد، به مرحله بازبینی همتایان میرود. در این مرحله، نظر افراد تخصصی در زمینه مرتبط با مقاله بررسی و ارزیابی میشود.
بازخورد از داروان و اصلاحها: داوران نظرات و پیشنهادهای خود را برای بهبود مقاله ارائه میدهند. شما باید مقاله خود را باتوجهبه بازخورد اصلاح کنید.
تأیید نهایی و انتشار: پس از انجام اصلاحات و تغییرات موردنیاز، مقاله نهایی تأیید میشود و در مجله منتشر میشود.
دو عامل اصلی برای فرایند چاپ مقاله، هزینه و زمان است. بنابراین قبل از آغاز کار و انجام سفارش، از مشاوره مشاوران تدبیرساز دراینرابطه سؤال کنید و مناسبترین پلن از نظر زمان اکسپت و چاپ و هزینه اکسپت و چاپ یا همان قیمت مقاله را انتخاب نمایید.
مجلات جعلی، لیست سیاه، مجلات نامعتبر و کماعتبار زمان و هزینههای شما را نابود میکنند
مجلات کماعتبار و مجلات جعلی هر دو اصطلاحهایی هستند که به مجلاتی اطلاق میشوند که کیفیت علمی آنها پایین است و اصول انتشار علمی را رعایت نمیکنند. بااینحال، تفاوتهایی بین این دودسته از مجلات وجود دارد:
مجلات کماعتبار:
این مجلات به طور غیرمتعارفی از نویسندگان مقاله پول میگیرند تا مقالاتشان را منتشر کنند و مقالات بدون ارزیابی مناسب منتشر میشوند. اغلب این نوع مجلات دسترسی آزاد دارند و اطلاعات محتوایی کافی از مقالات را در اختیار خوانندگان قرار نمیدهند.
مجلات جعلی:
این مجلات به طور تقلبی ادعا میکنند که مجلههای علمی هستند و از پژوهشگران مقالات میپذیرند تا هزینه انتشار مقاله (Article Processing Charg) یا (APC) را از آنها دریافت کنند. این مجلات معمولاً از هیچ معیاری برای ارزیابی کیفیت علمی مقالات استفاده نمیکنند و مقالات را بدون داوری چاپ میکنند.
اغلب، این نوع مجلات ادعا میکنند که دارای فاکتور تأثیر و دیگر شاخصهای مربوط به مجلات معتبر هستند، اما این ادعاها نادرست هستند. در هر دو حالت، مقالات انتشاریافته در این مجلات کماعتبار و جعلی معمولاً دارای کیفیت پایین و تأثیر علمی کمتری نسبت به مقالات منتشر شده در مجلات علمی واقعی هستند. بهطورکلی در هیچیک از این دو گروه مجلات کماعتبار و جعلی، توصیه به چاپ مقاله نمیشود و در صورت چاپ مقاله، میتوانند به اعتبار پژوهشگران آسیب وارد کنند. البته مجلات جعلی، در مقایسه با مجلات کماعتبار، خسارات بیشتری را به نویسنده میزنند و علاوه بر اینکه هیچ امتیاز پژوهشی به نویسنده نمیدهند، میتوانند حاوی امتیاز منفی و صدمه با اعتبار نویسنده در مجامع علمی هم باشند.
با چاپ مقاله خود در مجلات جعلی، هم هزینه چاپی که به مجله پرداخت میکنید از دست میرود، هم زمانی را که صرف سابمیت تا چاپ مقاله نمودید را از دست میدهید و هم مهمتر از زمان و هزینه، خود مقاله هست که به علت چاپ در این مجلات، دیگر نمیتوانید در مجله معتبر دیگری هم سابمیت کنید و مقاله خود را هم از دست میدهید و در نهایت با ازدستدادن زمان، هزینه و مقاله، اعتبار علمی شما زیر سؤال خواهد رفت.
گفتنی است اشخاص و مؤسسات متفرقه، علاقه خاصی به این مجلات دارند؛ چراکه هدف آنها هم تنها کسب درآمد هست. لذا در برونسپاری مقاله خود، به مجوزها و معیارهای ارزیابی اعتبار مرکزی که قصد همکاری دارید توجه کنید.
به همین دلیل، همواره توصیه میشود که از ارسال مقالات به مجلات معتبر و باکیفیت تأیید شده توسط جامعه علمی استفاده کنید.
در مقالهای با عنوان معیارهای تشخیص اعتبار مجلات، به طور کامل و مفصل، معیارهای تشخیص مجلات معتبر از مجلات نامعتبر و جعلی ارائه شده است و سامانههای تشخیص و معرفی مجلات جعلی هم معرفی شدهاند که میتوانید بهصورت رایگان از این سامانهها برای ارزیابی میزان اعتبار مجله موردنظر خود، استفاده کنید.
علاوه بر روشهای تشخیص مجلات جعلی که در مقاله معیارهای تشخیص اعتبار مجلات معرفی شدند، میتوانید از طریق دامنه سایت هر مجله نیز، تا حدی واقعی یا جعلی بودن آن را معین کنید. برای این کار از سامانههای تخصصی معرفی دامنه سایتها (نظیر: https://who.is/) اطلاعات مربوط به تاریخ ثبت دامنه موردنظر را بگیرید. دامنه سایتهای اغلب مجلات جعلی، تازهتأسیس و بدون قدمت هستند که به طور موقت و برای کسب درآمد غیرقانونی ایجاد میشوند. با سامانههای whois میتوانید قدمت دامنه را معین کرده و در آرشیو مجله، اولین سال انتشار مقالات را ببینید. چنانچه قدمت تأسیس دامنه با قدمت انتشار مقالات قبلی همخوانی نداشت، در جعلی بودن آن سایت و مجله، شک نکنید.
چگونه شانس چاپ مقاله خود را بالا ببریم؟
در یک نگاه کلی، شانس اخذ پذیرش و چاپ مقاله به 2 عامل اصلی: 1-موضوع، محتوا و به روز بودن مقاله و 2-میزان اعتبار مجله مقصد و نرخ پذیرش و ریجکت مقالات در آن مجله بستگی دارد. به غیر از این دو عامل اساسی،
در زیر به برخی از راهها و نکات کلیدی برای افزایش شانس چاپ مقاله علمی خود اشاره می شود:
انتخاب موضوع مناسب: انتخاب موضوعی که نوآورانه، جذاب و مهم است، میتواند به افزایش شانس چاپ مقاله شما کمک کند. همچنین، انتخاب موضوعی که در حوزه تخصصی شما قرار دارد و شما به آن تسلط دارید، میتواند به افزایش کیفیت مقاله کمک کند.
مطالعه منابع و مقالات مرتبط: پیش از نگارش مقاله، مطالعه منابع و مقالات مرتبط با موضوع انتخابی، شما را با پژوهشها و نتایج قبلی مرتبط آشنا میکند و میتواند به افزایش شانس چاپ مقاله شما کمک کند.
نگارش مقاله با کیفیت: نگارش مقاله به صورت واضح، منطقی و دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است. رعایت قواعد نگارش علمی و ساختار مناسب مقاله، میتواند مقاله شما را جذاب و قابل درک کند.
انتخاب مجله مناسب: انتخاب مجلهای که موضوع مقاله شما را پوشش میدهد و به مقالات مرتبط با آن علاقهمند است، میتواند فرصت چاپ مقاله را افزایش دهد. در واقع، مجله انتخابی می بایست طوری باشد که مقاله کاملا در اسکوپ مجله قرار گیرد.
ارائه نتایج و مفاهیم جدید: ارائه نتایج و مفاهیم جدید و نوآورانه میتواند جذب مخاطبین و نقدهای مثبت دیگران را به مقاله شما به همراه داشته باشد.
تصحیح و اصلاح: قبل از ارسال مقاله به مجله، آن را مورد تصحیح و اصلاح دقیق قرار دهید. اشکالات املایی، گرامری و ترجمهای، تأثیر منفی در ارزیابی مقاله دارد.
توصیهنامه از همکاران و اساتید: اگر ممکن است، از همکاران و اساتید شناخته شده خود، درخواست توصیهنامه برای مقالهتان کنید. این توصیهنامهها میتوانند اهمیت و اعتبار مقاله شما را افزایش دهند.
حوصله و استمرار: تلاش برای چاپ مقاله علمی ممکن است مدت طولانیتری طول بکشد و نیاز به حوصله و استمرار داشته باشد. به صبر و پشتکار خود اعتماد کنید و تلاش کنید تا از فرآیند چاپ مقاله لذت ببرید. هر چه اعتبار مجله انتخابی بیشتر باشد و ضریب ایمپکت فاکتور یا شاخص sjr اسکوپوس آن بالاتر باشد، داوران سختگیرتری مقاله شما را ارزیابی خواهند کرد. از ارسال همزمان مقاله به چندین مجله خودداری کنید.
همکاری با دیگر پژوهشگران: همکاری با دیگر پژوهشگران و اساتید میتواند به افزایش شانس چاپ مقاله شما کمک کند. همکاری در گروههای تحقیقاتی و پروژههای تیمی، میتواند منجر به تولید نتایج مفید و تاثیرگذارتری شود.
استفاده از داده های واقعی: به هیج عنوان از دیتاهای شبیه سازی یا تولید شده برای تحلیل نتایج مقاله استفاده نکنید چون در اغلب اوقات، داوران متوجه این نکته شده و از شما داده ها را می خواهند. همچنین در مورد آزمایش ها و تست ها هم همینطور. در بیان مطالب مقاله، صادق باشید و بیطرفانه به ارائه نتایج و تحلیل بپردازید.
اخذ نقد و نظرات: قبل از ارسال مقاله، مقاله خود را به نقد و نظرات دقیق محققین و اساتید معتبر زیر ذرهبین بگیرید و اشکالات و نقاط ضعف را برطرف کنید.
ارائه چکیده (Abstract) جذاب: خلاصه مقاله شما میتواند اولین بخشی باشد که مخاطبین با آن در تماس قرار میگیرند. ارائه چکیده ای جذاب و مفصل میتواند به افزایش جذب مخاطبین کمک کند.
رعایت دقیق آئین نگارش در مجله منتخب: در بسیاری از نشریات علمی، مقاله قبل از ارجاع به داوران توسط کارشناس مجله ارزیابی می شود . در گام اول، چنانچه مقاله در اسکوپ مجله نباشد یا دستورالعمل و ساختار مجله را رعایت نکرده باشد، ریجکت می شود.
پیداکردن مجله معتبر برای چاپ مقاله
برای پیداکردن مجله معتبر برای چاپ مقالهتان، نیازمند یک فرایند تحقیق و ارزیابی دقیق هستید. این فرایند شامل مراحل زیر است:
تعیین حوزه موضوعی مقاله: ابتدا باید حوزه موضوعی مقالهتان را مشخص کنید. این کمک میکند تا به مجلاتی که متخصص در همین زمینه هستند، تمرکز کنید.
جستجوی منابع معتبر: استفاده از پایگاههای داده علمی معتبر مانند PubMed، Google Scholar، IEEE Xplore، Scopus و Web of Science برای جستجوی مجلات مرتبط با حوزه مقالهتان مفید است.
بررسی عنوان و محتوای مقالات مشابه: با مطالعه عناوین و چکیدههای مقالات مشابه در مجلات مختلف، میتوانید ببینید که آیا مقالات شما با موضوعات مشابه توسط این مجلات انتشار یافتهاند یا خیر. این کار را میتوانید از طریق سرچ موضوع مقاله خود در گوگل و دیدن مقالات مشابه موضوع مقاله خود، انجام دهید.
بررسی نمایهها و میزان اعتبار مجله: به معیارهای نمایهگذاری مجلات (مانند ضریب تأثیر، کیفیت داوری و…) توجه کنید. مجلاتی که در نمایههای معتبر و شناختهشده قرار دارند، معمولاً بیشتر دقت داوری و پذیرش دارند.
بررسی هزینه چاپ و نوع دسترسی مقالات: بعضی مجلات برای چاپ مقاله هزینههایی میطلبند و در عوض دسترسی آزاد به مقالات را هم میدهند. به این مجلات، اوپن اکسس گفته میشود. در مقابل این مجلات، ژورنالهای کلوز اکسس هستند که هزینه چاپی از نویسنده نمیگیرند و در عوض، هزینه را از متقاضیان دانلود مقاله دریافت میکنند. برخی مجلات، همزمان این دو سیاست چاپ را ارائه و انتخاب را به نویسنده میسپردند. پیشنهاد میکنیم برای مقالات ابتدایی در رزومه و جهت شناختهشدن در جامعه علمی، از سیاست انتشار باز استفاده کنید. این کار به بیشتر دیده شده مقاله و افزایش رفرنسدهی و سایتیشن به آن، کمک زیادی میکند.
درنظرگرفتن فاکتورهای ارزیابی مجلات: هنگام انتخاب مجله، به معیارهای ارزیابی مجلات نظیر: ضریب تأثیر (impact factor)، اندازه شاخص SJR، چارک مجله (Q1,Q2,Q3,Q4) و دیگر شاخصهای تخصصی نمایههای مختلف، توجه کنید. اگر میخواهید مقالهتان در یک مجله با ضریب تأثیر بالا چاپ شود، باید به فاکتور تأثیر آن مجله توجه کنید. اما توجه داشته باشید که فاکتور تأثیر تنها یکی از عوامل ارزیابی کیفیت مجله است و ممکن است مجلات با فاکتور تأثیر کمتر نیز معتبر و مناسب باشند.
مشاهده نکاتی مثل زمان نشر، محدودیتهای زبانی و…: بعضی مجلات ممکن است محدودیتهای خاصی داشته باشند مثل محدودیتهای زبانی، محدودیتهای جغرافیایی یا زمان نشر مقالات.
درنظرگرفتن قصد خود از چاپ مقاله: هر نویسنده برای چاپ مقاله خود، هدفی را دنبال میکند. بهعنوانمثال، نویسندهای بهخاطر تقویت رزومه خود برای اپلای و بورسیه تحصیلی میخواهد مقاله چاپ کند، دانشجویی برای اخذ مجوز دفاع میخواهد به دانشگاه خود مقاله ارائه دهد، استادی میخواهد برای ارتقای رتبه هیئتعلمی، مقاله چاپ کند، شخصی برای ارزیابی و تأیید مدرک تحصیلی خود که از دانشگاهی خارج کشور، مدرک دریافت نموده میخواهد مقاله چاپ شده خود را به وزارت علوم ارائه کند و…. هر یک از این مراجع، شروط و محدودیتهایی را برای قبولی مقاله وضع میکنند و لیستهایی با عنوان لیست سیاه و لیست سفید معرفی میکنند که قبل از انتخاب مجله، حتماً میبایست این شرایط را مدنظر قرارداد.
مشاهده تجربه سایر نویسندگان: میتوانید تجربه سایر نویسندگان که قبلاً در این مجله مقاله منتشر کردهاند را بررسی کنید تا به اطلاعات بیشتری دست پیدا کنید.
مراجعه به سایت مجلات: وبسایتهای مجلات علمی معمولاً اطلاعات کاملتری درباره هر مجله ارائه میدهند، از جمله محدودیتها، روشهای ارسال مقاله، دستورالعملها، هزینه چاپ و… میتوانید از این سایتها بهره ببرید.
در کل، انتخاب مجله معتبر برای چاپ مقاله نیازمند آگاهی کامل از موضوع مقالهتان، ارزیابی دقیق مجلات مختلف، مطالعه دقیق دستورالعملهای نشر مجلات و توجه به معیارهای نمایهگذاری و کیفیت است.